Zorgkosten en betaalbaarheid

Iemand die zorg nodig heeft, betaalt zorgverzekeringspremie, vaak het verplicht eigen risico en soms een eigen bijdrage. Mensen met een chronische aandoening of beperking lopen tegen extra kosten aan voor de zorg. Dit zijn kosten voor zorg, hulpmiddelen, aanpassingen in huis of hulp bij het huishouden die de zorgverzekeraar niet vergoedt.

Het is belangrijk dat zorg voor iedereen betaalbaar is. De stapeling van zorgkosten voor mensen die vaker zorg nodig hebben is zorgelijk. Mensen moeten makkelijk toegang hebben tot goede en betaalbare zorg en hulpmiddelen.

Wat betaalt de patiënt voor zorg?

Het Nederlandse zorgstelsel is gebaseerd op verschillende principes:

De zorg wordt geregeld via vijf wetten:

De Zorgverzekeringswet en de Wet langdurige zorg gebruiken het grootste gedeelte van het zorgbudget. Via verschillende wegen worden de kosten voor zorg uit deze twee wetten betaald.

De (chronisch zieke) patiënt (met beperkingen) betaalt onder meer:

Hoe wordt zorg gefinancierd?

Zorgverzekeringswet

Zorgverzekeraars betalen de zorg vanuit de Zorgverzekeringswet. Dit geld krijgen ze via twee stromen.

Wet langdurige zorg

De zorg vanuit de Wet langdurige zorg wordt betaald uit het Fonds langdurige zorg. Dit fonds vult de overheid uit de opbrengst van inkomensafhankelijke premie die iedereen betaalt. En mensen die deze zorg ontvangen, betalen een eigen bijdrage die ook samenhangt met inkomen en vermogen.

Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo)

De gemeente betaalt de zorg vanuit de Wmo. Gemeenten krijgen geld van het Rijk voor hun gehele dienstverlening via het gemeentefonds en gemeenten hebben eigen inkomsten uit lokale belastingen. Mensen die gebruikmaken van voorzieningen uit de Wmo, betalen een maandelijks een vast bedrag, ongeacht inkomen of omvang van het gebruik.

Jeugdwet

De gemeente betaalt de zorg uit de Jeugdwet. Ook hier geldt de uitkering van het Rjk uit het gemeentefonds en heft de gemeente lokale belastingen.

Wet publieke gezondheid (Wpg)

De Wpg regelt dat de overheid maatregelen neemt om mensen te beschermen tegen gezondheidsrisico’s waar ze zelf geen of onvoldoende invloed op hebben. Belangrijke uitvoerders zijn het RIVM en de regionale GGD’s. Die adviseren gemeenten over volksgezondheid en voeren publieke gezondheidszorgtaken uit. Ook doen ze onderzoek naar regionale volksgezondheid en delen ze kennis met overheden en andere organisaties. Ze worden gefinancierd door het Rijk en door gemeenten. En voor een heel klein deel rechtstreeks door burgers, namelijk het deel van de reizigersvaccinaties.

Eigen risico

Met de basisverzekering heeft iedereen toegang tot een groot deel van de zorg. Zonder bij te betalen kunnen mensen onder andere terecht bij de huisarts, de verloskundige en de wijkverpleging. Voor een ziekenhuisbezoek, een bloedonderzoek, of bij gebruik van medicijnen zijn de kosten deels voor eigen rekening. De eerste 385 euro betaalt iedereen zelf via het verplichte eigen risico.

Het verplicht eigen risico moet omlaag

Steeds meer mensen, onder wie veel chronisch zieken, geven aan problemen te hebben met de hoogte van het eigen risico in de zorgverzekering. Ze kunnen de kosten vaak niet of nauwelijks opbrengen. Soms mijden verzekerden om die reden zorg. Daarom willen we dat het verplicht eigen risico wordt verlaagd. We vinden een vrijwillig eigen risico niet solidair.

Schaf het vrijwillig eigen risico af

Het vrijwillig eigen risico in de zorgverzekering moet worden afgeschaft. Dat schrijven Patiëntenfederatie Nederland, Ieder(in), Per Saldo, ReumaNederland, LOC en KBO-PCOB in een brief aan de Tweede Kamer. In de brief stellen de organisaties dat afschaffen van het vrijwillig eigen risico de solidariteit tussen verzekerden, gezond en ziek, ten goede komt. En ook voorkomt dit dat mensen kiezen voor een hoog vrijwillig eigen risico, terwijl ze het geld eigenlijk niet hebben als ze toch zorgkosten maken. Dat kan leiden tot mijden van zorg.

Stapeling zorgkosten

Betalen voor zorg is meer dan het eigen risico of de verzekering betalen. Voor sommige zorgsoorten geldt een eigen bijdrage, zoals voor een gehoorapparaat, bepaalde medicijnen en kraamzorg. Ook zijn er vaak nog andere kosten waar mensen door hun aandoening of beperking mee te maken krijgen. Dat kan gaan om niet-verzekerde zorg, zoals fysiotherapie en de tandarts. Maar ook om kosten die mensen maken voor vervoer, hulp bij het huishouden of een aanpassing in huis.

Om mensen met een laag inkomen tegemoet te komen met de zorgpremie en het verplichte eigen risico, is er zorgtoeslag. Voor andere (zorg)kosten is er soms een mogelijkheid van teruggave via de belastingaangifte. Maar voor veel mensen met een kleine beurs helpt dat onvoldoende. En het is extra lastig voor mensen die in een Wlz-instelling wonen en zelf moeten bijbetalen voor wassen, administratie, etc. Ze houden dan een heel beperkt bedrag over.

We horen steeds vaker dat mensen moeite hebben met het betalen van al hun zorgkosten. Sommigen mijden zelfs zorg of stellen zorg uit. Mensen met een chronische aandoening of beperking betalen bijna altijd het volledige eigen risico. En naast hun zorgpremie vaak ook eigen bijdragen en zorg die je zelf koopt. Wij vinden die stapeling van zorgkosten zorgelijk. Mensen moeten makkelijk toegang hebben tot goede en betaalbare zorg en hulpmiddelen. Hiervoor pleiten wij in Den Haag.

Kamerbrieven en onderzoeken

Is deze pagina nuttig?
Bedankt voor je feedback!