- Ga naar homepage professionals Professionals
- Onderwerpen
- Samen Beslissen
- Samen Beslissen
Samen Beslissen
In het proces van Samen Beslissen bepalen patiënt en zorgverlener samen welke zorg of behandeling het beste past. Wat is medisch mogelijk, en wat wil de patiënt? Over de beste keuze denken patiënt en zorgverlener soms verschillend. De patiënt kent de eigen situatie, wensen en behoeften. De zorgverlener weet welke behandelingen, onderzoeken, medicatie of ondersteuning passen. Door die kennis te combineren, ontstaat de beste keuze.
'Ik wil een gesprekspartner die samen met mij zoekt naar de oplossing voor mijn klacht.’, zo omschrijft Trienette (60) haar ideale huisarts. En dit ervaart ze gelukkig bij haar eigen huisartsenpraktijk.
Trienette
Samen Beslissen heeft veel voordelen
Het proces helpt mensen om zorg te krijgen die echt bij hen past. Zonder Samen Beslissen krijgen ze soms zorg waar ze niet bewust voor kiezen of waar ze niet helemaal achterstaan.
Onze visie
De Patiëntenfederatie Nederland pleit voor Samen Beslissen in alle zorgsectoren – van ziekenhuizen en huisartsen tot langdurige zorg (verpleeghuiszorg en thuiszorg), geboortezorg en palliatieve zorg. Wij helpen om Samen Beslissen echt in de praktijk te brengen – in de spreekkamer, bij zorgverleners, in zorginstellingen en bij patiënten.
Iedereen kan Samen Beslissen
Zorgverleners en patiënten hebben er geen speciale systemen, informatie of andere hulpmiddelen voor nodig.
Volgens ons beslis je samen als je als zorgverlener:
- laat weten dat er een keuze is
- vraagt hoe de patiënt betrokken wil worden
- alle (behandel)opties bespreekt, inclusief nietsdoen, afwachten of opties bij een andere zorgverlener
- voor- en nadelen duidelijk uitlegt, zoals bijwerkingen op korte en lange termijn
- checkt of de patiënt alles goed begrijpt
- vraagt wat belangrijk is voor de patiënt, zoals omstandigheden, voorkeuren en waarden
- samen met de patiënt tot een beslissing komt.
Passende Zorg en Samen Beslissen horen bij elkaar
In 2022 stelde Zorginstituut Nederland, op verzoek van de minister van VWS, het ‘Kader Passende Zorg’ op. Hierin staat dat zorg moet aansluiten bij de situatie, behoeften en wensen van de patiënt, met duidelijke informatie die aansluit bij wat de patiënt begrijpt en nodig heeft. Soms is passende zorg afzien van zorg of een oplossing buiten de zorg. De overheid wil zorggeld besteden aan wat echt nodig is, samen met patiënten. Want samen kies je de juiste zorg en voorkom je onnodige behandelingen. Patiënten gaan niet altijd automatisch voor de duurste optie en zien misschien eerder dan een zorgverlener af van behandeling.
De Patiëntenfederatie Nederland:
- stimuleert vaardigheden bij patiënten en zorgverleners om beter samen te beslissen
- ontwikkelt en deelt hulpmiddelen die het gesprek verbeteren tussen zorggebruikers en zorgverleners
- doet mee aan het programma Uitkomstgerichte Zorg, samen met andere (koepel)partijen in de zorg. Bij dit programma speelt Samen Beslissen een grote rol – zodat zorgkeuzes écht aansluiten bij wat voor de patiënt belangrijk is
- geeft tips en advies over het implementeren van Samen Beslissen
- maakt met campagnes mensen bewust van het belang van hun rol bij Samen Beslissen, zoals:
Onderzoeken
- Zorgverleners en patiënten vinden Samen beslissen belangrijk
- Shared decision making in cancer treatment: A Dutch national survey on patients' preferences and perceptions - PMC
- Patiënten ervaren in de afgelopen vijf jaar dat ze niet vaker samen beslissen met hun arts over een behandeling (Transparantiemonitor 2023) | Nivel
Veelvoorkomende misvattingen
-
Zorgverlener en patiënt overleggen en bepalen samen wat het beste past. Wie de knoop doorhakt, maakt niet uit – als het maar in goed overleg gebeurt.
-
Ook als een patiënt de keuze aan de zorgverlener laat, blijft Samen Beslissen essentieel. Zonder te weten wat de patiënt belangrijk vindt, kan de zorgverlener geen goede beslissing nemen.
-
De meeste patiënten willen samen beslissen. De zorgverlener kan dit stimuleren door een open, persoonlijk gesprek aan te moedigen.
-
Bij Samen Beslissen stem je af op wat de patiënt begrijpt. Er zijn hulpmiddelen voor gesprekken met mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden, want goede uitleg en communicatie blijven maatwerk.
-
Samen Beslissen is geen talent, maar een vaardigheid. De één pikt het sneller op dan de ander, maar elke zorgverlener kan het leren.
-
Richtlijnen zijn geen wetten, maar de standaard in de zorg. In de spreekkamer pas je ze toe op de situatie van de patiënt.
-
Er is altijd een keuze. Een patiënt kan behandeling weigeren of uitstellen.
-
Samen Beslissen maakt een consult niet per se langer, maar een training of opleiding kost wel tijd.
-
Soms levert Samen Beslissen zelfs geld op, bijvoorbeeld als de patiënt kiest voor een meer conservatieve behandeling.
