Ziekenhuiszorg

Je mag zelf een arts of ziekenhuis kiezen. Maar jouw zorgverzekeraar heeft niet met elk ziekenhuis en kliniek een contract. Als het ziekenhuis van jouw keuze geen contract heeft met jouw zorgverzekeraar, moet je misschien een deel van de kosten bijbetalen. Je kunt ook een ander ziekenhuis kiezen. 
In de Wet Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO) zijn de rechten en plichten van patiënten en zorgverleners vastgelegd. Het recht op vrije keuze voor een zorgverlener of zorginstelling is hier niet in opgenomen. Dat recht heb je via artikel 13 van de Zorgverzekeringswet (Zvw).

Heb je een budgetpolis? Let dan extra op! Met deze goedkopere polis betaal je minder per maand, maar je moet vaak meer bijbetalen als je naar een zorgverlener gaat die geen contract heeft met de zorgverzekeraar. 

Hoe weet ik met welke zorgverleners mijn zorgverzekeraar afspraken heeft gemaakt?
Zorgverzekeraars moeten op hun website informatie plaatsen over met welke zorgaanbieders ze een contract hebben. Als er nog geen contract is, dan moeten zorgverzekeraars uitleggen wat dat betekent voor jou als verzekerde.
Vaak vind je de informatie over (niet-)gecontracteerde zorgaanbieders via de zorgzoeker op de website van je zorgverzekeraar. Mocht je toch nog vragen hebben, neem dan contact op met je zorgverzekeraar. Overigens moet ook je zorgaanbieder vooraf kunnen aangeven of er een contract is met je zorgverzekeraar en wat je kan doen als er (nog) geen contract is.

Wat je nodig hebt, hangt af van je aandoening. Veel patiëntenorganisaties hebben een keuzehulp gemaakt die allemaal op ZorgkaartNederland staan. Ook voor ziekenhuizen en klinieken staat daar een keuzehulp. Daarin krijg je vragen  over wat je belangrijk vindt. Je krijgt dan een overzicht van ziekenhuizen en klinieken die bij je passen bij je wensen. Is er voor jouw aandoening geen keuzehulp? Bespreek dan met bijvoorbeeld je huisarts welk ziekenhuis of kliniek bij je past. Je kunt ook contact opnemen met een patiëntenvereniging die zich met de desbetreffende aandoening bezighoudt. 

Ziekenhuizen en klinieken leveren elk jaar informatie aan over de kwaliteit van zorg. Dit doen ze voor verschillende aandoeningen. Ze verzamelen ook vragen die patiënten belangrijk vinden bij het kiezen van een zorginstelling. Deze gegevens vind je terug in onze keuzehulpen.  

Keuzehulp 
Met een keuzehulp geef je aan wat jij belangrijk vindt. Je krijgt dan een overzicht van zorginstellingen die bij jouw wensen passen. Je kunt deze informatie vergelijken en bespreken met je (huis)arts om samen de beste keuze te maken. 

Ervaringen van anderen 
Op ZorgkaartNederland lees je ervaringen en waarderingen van patiënten over ziekenhuizen, zorgorganisaties en zorgverleners. Je vindt er ook informatie over wachttijden. En je leest waarom patiënten een ziekenhuis of arts waarderen. 

Wachttijden 
Op ZorgkaartNederland kun je wachttijden van ziekenhuizen en klinieken inzien. Er kunnen grote verschillen in de wachttijden zijn. Lees de informatie op de pagina. Je kunt altijd bellen met het ziekenhuis of de kliniek van jouw keuze. En ook kun je bij je zorgverzekeraar terecht voor wachtlijstbemiddeling. Je zorgverzekeraar helpt je te zoeken naar een zorgaanbieder met een kortere wachttijd zodat je sneller geholpen kunt worden.

Een academisch ziekenhuis wordt ook wel een Universitair Medisch Centrum (UMC) genoemd. Iedereen kan bij een UMC terecht. Je zorgverzekeraar moet wel een contract hebben met dat ziekenhuis. Een UMC richt zich in eerste instantie op de behandeling van patiënten met een complexe of ingewikkelde zorgvraag. Ben je voor jouw behandeling aangewezen op een UMC? Dan krijg je voorrang. Dit kan betekenen dat er langere wachttijden kunnen zijn als je voor behandeling ook in een ander ziekenhuis terechtkunt voor jouw behandeling.
Een UMC verleent dezelfde zorg als een algemeen ziekenhuis, maar voert ook de meer zeldzame en ingewikkelde behandelingen uit. Er wordt ook wetenschappelijk onderzoek gedaan en nieuwe medische behandelingen ontwikkeld. Een academisch centrum is altijd gekoppeld aan een universiteit via de opleiding geneeskunde. Er zijn in Nederland 7 academische ziekenhuizen.

Zelfstandige klinieken (ook wel Zelfstandige Behandelcentra genoemd) bieden, net als ziekenhuizen, medisch specialistische zorg. Maar klinieken bieden vaak maar één of enkele specialismen. Bijvoorbeeld alleen dermatologie (huidzorg). Ook bieden klinieken alleen planbare zorg en dus geen spoedeisende zorg.

Voordat je naar een kliniek gaat, is het belangrijk na te gaan of je zorgverzekeraar met die kliniek een contract heeft gesloten. De klinieken hebben namelijk niet altijd een contract met alle zorgverzekeraars. Vaak vind je de informatie over (niet-)gecontracteerde zorgaanbieders via de zorgzoeker op de website van je zorgverzekeraar.

Er zijn verschillende manieren na te gaan wat de kwaliteit van een zelfstandige kliniek is en de artsen die daar werken: 

ZKN-keurmerk 
Kijk op de website van Zelfstandige Klinieken Nederland (ZKN). Klinieken met het ZKN-keurmerk bieden kwaliteit, korte wachttijden en persoonlijke zorg. Ze voldoen aan strenge eisen. Kijk hier op hun site voor de meestgestelde vragen over de klinieken

ZorgkaartNederland 
Hier lees je ervaringen en waarderingen van andere patiënten over verschillende klinieken. 

Keuzehulp
Ziekenhuizen en klinieken leveren elk jaar informatie aan over de kwaliteit van zorg. Dit doen ze voor verschillende aandoeningen. Ze verzamelen ook vragen die patiënten belangrijk vinden bij het kiezen van een zorginstelling. Deze gegevens vind je terug in onze keuzehulpen.  Met een keuzehulp geef je aan wat jij belangrijk vindt. Je krijgt dan een overzicht van zorginstellingen die bij jouw wensen passen. Je kunt deze informatie vergelijken en bespreken met je (huis)arts om samen de beste keuze te maken. 

Je wilt graag veranderen van ziekenhuis. Bijvoorbeeld omdat je niet tevreden bent over de zorgverlener of over de behandeling. Of je hebt geen vertrouwen in - de artsen in - het ziekenhuis. Er kunnen ook andere reden zijn dat je in een ander ziekenhuis behandeld wilt worden. Bijvoorbeeld omdat je bent verhuisd of omdat een ander ziekenhuis gespecialiseerd is in jouw aandoening.
Volgens de wetgeving in Nederland heb je recht op een vrije keuze. Wanneer je al onder behandeling bent in een ziekenhuis, is het niet makkelijk om de behandeling ergens anders voort te zetten. Er is geen standaard manier hoe je dit kunt aanpakken.

Wat kun je doen?
Bespreek je twijfels en klachten met de zorgverlener(s) in het ziekenhuis waar je nu behandeld wordt. Misschien kunnen zij je doorverwijzen naar een ander ziekenhuis.
Neem contact op met jezorgverzekeraar over deze situatie. Sommige zorgverzekeraars doen aan zorgbemiddeling en wachttijdbemiddeling. Je zorgverzekeraar kan je mogelijk vertellen waar je terechtkunt.

DBC staat voor Diagnose Behandelcombinatie. Dit is de basis voor de rekening die je zorgverlener maakt. Ziekenhuizen, behandelcentra en revalidatieklinieken gebruiken DBC’s. Hiermee kunnen ze de kosten van jouw zorg doorgeven aan je zorgverzekeraar. 

• Praat nog een keer met je (huis)arts. Leg duidelijk uit waarom je een tweede mening wilt. 
• Blijft je arts weigeren? Dan kun je zelf een andere arts zoeken. Controleer bij je zorgverzekeraar of de kosten vergoed worden zonder verwijzing. 
• Vraag je zorgverzekeraar om hulp bij het vinden van een andere arts. 

Als je een verwijzing krijgt van je huisarts, kun je te maken krijgen met wachttijden bij de specialist. Vraag vóórdat je een afspraak maakt, aan je zorgverzekeraar of de zorg wordt vergoed. Zo voorkom je onverwachte kosten. Kijk op ZorgkaartNederland voor meer informatie over wachttijden

Een AIOS, een arts in opleiding, is officieel een arts die een opleiding geneeskunde aan een universiteit heeft afgerond. Dit diploma geeft de arts de bevoegdheid tot het 'uitoefenen van de geneeskunst in volle omvang'. Hij of zij is dan basisarts. Alle basisartsen die werken in de praktijk moeten geregistreerd staan in het BIG-register.

Vervolgopleiding basisarts
Na de opleiding geneeskunde kan een basisarts zich specialiseren tot specialist of bijvoorbeeld huisarts. Tijdens deze vervolgopleiding is de arts in opleiding werkzaam in de praktijk. De arts in opleiding tot (medisch) specialist (AIOS) werkt onder begeleiding of supervisie.
De AIOS mag alleen die handelingen uitvoeren waarvan hij redelijkerwijs mag aannemen dat hij bekwaam is om die uit te voeren. De AIOS moet voortdurend afwegen of hij voldoende bekwaam is om de medische handeling te verrichten. Bij twijfel hieraan moet de AIOS van de medische handeling afzien en contact opnemen met de (stage)opleider. Dit geldt overigens niet bij noodzaak tot (onmiddellijk) medisch handelen.
Gedurende de hele opleiding geldt dat de AIOS bij de geringste twijfel moet overleggen met de (stage)opleider. Daarbij moet de AIOS de aanwijzingen van de (stage)opleider volgen. De opleider blijft altijd eindverantwoordelijk voor de zorg voor patiënten.

Rechten en plichten
Een AIOS mag zelfstandig diagnoses stellen en behandelingen voorstellen. De AIOS is immers basisarts. De supervisor of (stage)opleider hoeft niet naast de AIOS te staan om over de schouders mee te kijken. Je kunt niet eisen dat je door een medisch specialist gezien wordt in plaats van door een AIOS. Je kunt er om vragen, maar het is aan het ziekenhuis of daaraan meegewerkt kan worden.

Een gespecialiseerd verpleegkundige is een verpleegkundige (meestal met een aantal jaren werkervaring) met een vakgerichte vervolgopleiding, die noodzakelijk is voor de patiëntengroep die zij of hij verpleegt: oncologie, dialyse, intensive care, spoedeisende hulp, kinderen, enz. Een gespecialiseerd verpleegkundige verricht alleen verpleegkundige handelingen. Ga voor meer informatie over gespecialiseerd verpleegkundige naar de website van V&VN.

Een verpleegkundig specialist is een verpleegkundige met een master opleiding advanced nursing practice. De verpleegkundig specialist combineert verpleegkundige en medische taken, inclusief lichamelijk onderzoek, het inzetten van de behandeling en aanvullende diagnostiek. Een verpleegkundig specialist heeft dezelfde bevoegdheden als een Physician Assistant (zie hieronder voor meer informatie.

Een Physician Assistant (PA) is een BIG-geregistreerde zorgverlener en werkt volledig binnen een medische specialisme. Een PA heeft een hbo-masteropleiding gevolgd en beschikt over brede medische kennis en ervaringen. De PA kan en mag zelfstandig patiënten onderzoeken, diagnoses stellen, behandelen en begeleiden. De werkzaamheden van een PA gaan van eenvoudige basiszorg tot medisch-specialistische zorg, inclusief het uitvoeren van een aantal voorbehouden handelingen en het indiceren en voorschrijveen van medicatie. Hij/zij dient (mede) ter verlichting van taken van de medisch specialist. Naast het leveren van medische zorg, zet de PA zich in om de kwaliteit en effectiveiteit van de zorg te verhogen. 
Voor meer info over de bevoegdheden van een physician assistant kun je kijken op de site van NAPA.nl - de Nederlandse Associatie Physician Assistants.