Te grote zorgvraag of geen goed georganiseerd aanbod?

Als Patiëntenfederatie zien wij dit anders. Wij geloven dat de zorg in Nederland ook in de toekomst toegankelijk en van goede kwaliteit kan blijven, zonder dat het verhoudingsgewijs veel meer geld kost. Maar dan moet het systeem wel anders georganiseerd worden.

Dagelijks horen wij namelijk van patiënten de voorbeelden van hoe er in de zorg geld, tijd en capaciteit verloren gaat. Door gebrekkige samenwerking. Door inefficiënte organisatie. Door het geven van onnodige zorg. Door financiële prikkels die de verkeerde kant op sturen. Als je al die voorbeelden bij elkaar optelt, vraag je je serieus af of het de grote zorgvraag is dat ons systeem onder druk zet, of vooral het niet goed georganiseerde aanbod.

Want laten we eerlijk zijn. Zolang er anno 2025 nog steeds zorgaanbieders zijn die niet of nauwelijks inzetten op digitale vormen van zorg zoals thuismonitoring – terwijl patiënten hier zelfs om vragen - verspillen we enorm veel capaciteit.

Zolang een patiënt nog steeds maanden op een wachtlijst kan staan voor een operatie bij ziekenhuis A, terwijl er 50 kilometer verderop in ziekenhuis B gewoon plek is maar niemand die patiënt daarop wijst, benutten we de beschikbare capaciteit niet goed.

Zolang er nog steeds operaties worden uitgevoerd in ziekenhuizen die daar aantoonbaar minder goed in zijn dan andere ziekenhuizen, zonder dat patiënten daar inzicht in hebben, komen patiënten onnodig in aanraking met slechte en daardoor veel duurdere zorg.

Zolang specialisten aangeven vaak de helft van hun consulttijd kwijt te zijn aan achterhalen welke medicijnen een patiënt gebruikt omdat die gegevens nog steeds niet automatisch snel en volledig beschikbaar zijn, organiseren we de zorg niet efficiënt.

Zolang jaarlijks vele patiënten de relatief goedkope fysiotherapie mijden omdat ze die niet kunnen betalen, waardoor klachten onnodig verergeren en zij daardoor uiteindelijk een dure, ingrijpende operatie moeten ondergaan, zijn we een dief van onze eigen portemonnee.

En zo kunnen we nog wel even doorgaan. Bovenstaande voorbeelden zijn slechts een greep uit de vele weeffouten die ons zorgstelsel kent. Hierdoor ontstaat enorm veel ‘lucht’ in het systeem, waar patiënten en zorgverleners direct, en de gehele samenleving indirect de dupe van zijn.

Wat ons betreft zou de discussie over de toekomst van de zorg dus veel vaker moeten gaan over deze verspilling, verkeerde prikkels en andere systeemfouten. Als we dit oplossen ontstaat er ruimte om de zorg ook in de toekomst voor patiënten toegankelijk, betaalbaar en van hoge kwaliteit te houden.

Oplossingen hiervoor bedenken is minder simpel dan behandelingen uit het basispakket schrappen, of alleen kijken naar de hoogte van het eigen risico, maar in het belang van patiënten en de samenleving wel de noodzakelijke weg die we moeten bewandelen.

Arthur Schellekens, directeur-bestuurder Patiëntenfederatie Nederland

Wil je weten welke plannen politieke partijen hebben als het gaat om de zorg, kijk dan hier