Transparantie over de kwaliteit van zorg

Patiënten die zorg nodig hebben, vinden meestal weinig informatie over de kwaliteit van zorg die zorgaanbieders leveren. Dat geldt voor verschillende zorgsectoren. Patiëntenfederatie Nederland vindt dat dat anders kan. Zo moet iedereen zorginstellingen kunnen vergelijken en de instelling kiezen die het beste past bij zijn of haar wensen.
Met het openbaar en begrijpelijk maken van kwaliteitsinformatie hebben we drie doelen voor ogen: zorgverleners kunnen er van leren en hun zorg verbeteren (spiegelen), zorgverzekeraars kunnen met deze informatie beter hun zorg op kwaliteit inkopen en patiënten kunnen op basis van de informatie beter kiezen voor de zorg die ze willen.

Patiëntervaringen vanzelfsprekend

Iedereen moet een goede keuze kunnen maken voor de best passende zorg. Daarvoor is het belangrijk dat mensen weten wat deze zorg betekent voor hun leven. Medische uitkomsten zijn dan belangrijk. Maar ook informatie van andere patiënten: hoe ervaren zij hun leven na bepaalde zorg of een behandeling? De Patiëntenfederatie vindt dat deze patiëntervaringen vanzelfsprekend moeten zijn in de meting en monitoring van kwaliteit. En dat deze informatie teruggekoppeld wordt aan patiënten.

Zorgen voor nuttige indicatoren

Een indicator is ‘een graadmeter’ voor kwaliteit. Het is een meetbaar onderdeel van de zorg. Bijvoorbeeld bij medisch specialistische zorg: hoe vaak voert een ziekenhuis een bepaalde behandeling uit? Of: treden er vaak complicaties op? Bij verpleeghuiszorg: welke woonvormen heeft een instelling? Of: kan ik afspraken vastleggen over eten en drinken? Indicatoren die mensen belangrijk vinden bij de keuze voor zorg, verschillen dus per type zorg.

Witboek kwaliteitsregistraties en patiëntenparticipatie

Hoe meten we kwaliteit in de Medisch Specialistische Zorg en hoe betrekken we patiënten – de gebruikers van die zorg – bij het opstellen en beoordelen van kwaliteit? En wat voor soorten kwaliteitsregistraties zijn er en waar moeten ze aan voldoen? Dit soort vragen komt aan bod in een witboek over kwaliteitsregistraties van Patiëntenfederatie Nederland en een tiental aangesloten leden.

Keuzehulpen ontwikkelen

In keuzehulpen maken patiëntenorganisaties informatie toegankelijk die mensen belangrijk vinden voor hun keuze: ‘vind de zorginstelling die het beste bij u past’. Deze keuzehulpen geven een overzicht van drie zorginstellingen die het beste passen bij iemands wensen. En je kunt deze instellingen direct met elkaar of met andere zorginstellingen vergelijken.

Invloed op het ontwikkelen van PROMs

Het meten hoe patiënten het effect van de behandeling ervaren (PROMs), is sterk in opkomst. Patiënten krijgen hiervoor van hun zorgaanbieder vragenlijsten om hun gezondheid en kwaliteit van leven te beoordelen. Dat kan voor, tijdens en na de behandeling. Zo krijgt de zorgaanbieder duidelijkheid over het effect van een behandeling en kan daarop bijsturen. De vragen gaan over hoe de patiënt zijn gezondheid en kwaliteit van leven ervaart en beoordeelt: in het algemeen, fysiek, psychisch en sociaal. Kan de patiënt bijvoorbeeld na de behandeling weer traplopen? Voelt hij zich vermoeid? Heeft hij pijnklachten? Ervaart hij angst? Patiëntenfederatie Nederland vindt dat de PROMs die gemeten worden, moeten aansluiten bij wat patiënten belangrijk vinden. Daarom werken wij mee aan de ontwikkeling van PROMs en helpen wij patiëntenorganisaties dit ook te doen.

PROMs en PREMs

PROMs (Patient Reported Outcome Measures) meten hoe een patiënt het effect van de behandeling ervaart. Vóór en na de behandeling vult een patiënt een korte vragenlijst met dezelfde vragen in. De vragen gaan over de beperkingen die de patiënt in het dagelijks leven ervaart door zijn of haar aandoening. Door de antwoorden te vergelijken van vóór en ná de operatie, wordt duidelijk of de patiënt geholpen is met de behandeling. Daarnaast kunnen zorgaanbieders met de resultaten van PROMs hun uitkomsten vergelijken met die van collega’s. Zo kunnen ze de kwaliteit van de zorg verbeteren. Medisch specialisten maken PROMs vaak in samenwerking met patiënten(organisaties) en zorgverzekeraars. Steeds vaker maken PROMs deel uit van aandoeningsspecifieke indicatorensets. Ook in de wijkverpleging werken we samen met professionals aan de ontwikkeling van een PROM.

PREMs (Patient Reported Experience Measures) zijn vragenlijsten die gaan over de ervaring en beleving van de patiënt met de zorgaanbieder. Bijvoorbeeld informatieverstrekking, bejegening, inspraak en nazorg. Op ZorgkaartNederland kunnen patiënten op basis van PREM-vragen een waardering over de wijkverpleging of hun ziekenhuis achterlaten.

Uitkomstinformatie gebruiken in de spreekkamer

Wij vinden het belangrijk dat de behandelaar de uitkomsten van de PROMs bespreekt met de patiënt. De uitkomsten kunnen ze gebruiken om samen doelen te stellen en samen te beslissen over de behandeling. Daarnaast zijn PROMs onmisbaar voor patiënten die moeten kiezen voor een behandeling. Eén van de doelstellingen van Patiëntenfederatie Nederland is het beschikbaar krijgen van dit type uitkomstinformatie voor verschillende aandoeningen en zorgsoorten.

Samen beslissen

Goede en heldere informatie over een aandoening is belangrijk. Inclusief de uitkomsten van behandelingen via PROMs en PREMs. Maar het beschikbaar komen van deze informatie neemt veel tijd in beslag. Patiëntenfederatie Nederland vindt het belangrijk dat de overheid en zorgverleners niet wachten met het betrekken van patiënten bij keuzes over hun zorg. En dat de informatie uit metingen op een begrijpelijke manier in te zien is door patiënten zodat ze beter kunnen kiezen voor een behandeling.

Samen beslissen is meer dan het bespreken van uitkomstinformatie. Als behandeleffecten niet helemaal duidelijk zijn, dan moet de expertise van professional én patiënt gelijkwaardig meetellen in beslissingen over iemands zorg. Maar we weten dat deze beslissingen nog teveel worden gestuurd vanuit aanbod van zorg en niet vanuit de voorkeuren of persoonlijke situatie van patiënten. Samen beslissen gaat over verandering in gedrag. Zorgverleners moeten ervoor open staan om dat wat patiënten belangrijk vinden, gelijkwaardig mee te laten tellen in behandelbeslissingen. Aan de andere kant moeten patiënten zich bewust zijn dat het belangrijk is om je voorkeuren, persoonlijke situatie en angsten te benoemen.

Ervaringen

Het is heel belangrijk om te kijken welke kwaliteit het ziekenhuis en een arts bieden.

Op ZorgkaartNederland kun je ontzettend goed zien welke specialismen de ziekenhuizen bieden.

Ik was niet tevreden met de specialisten die ik in het ziekenhuis heb bezocht.

Een ergotherapeut adviseerde mij om naar een bepaald ziekenhuis te gaan en vervolgens ben ik alles gaan uitzoeken.

Nieuwsberichten

Kamerbrieven en onderzoeken

Is deze pagina nuttig?
Bedankt voor je feedback!