Ger (63): ‘We willen elkaar niet tot last zijn als er iets gebeurt’
Een jaar geleden kreeg mijn moeder een hartstilstand. Vanwege haar NR-verklaring mocht ze niet gereanimeerd worden. Op dat moment was het pijnlijk. Maar achteraf gezien heeft mijn vader er vrede mee. Mijn vrouw en ik hebben onderling ook afgesproken dat we niet gereanimeerd willen worden.
Een jaar of zes, zeven geleden ging de gezondheid van mijn moeder wat achteruit. Vele jaren eerder had ze een keer een lichte hartstilstand gehad. Ze was nog onder controle en gebruikte medicatie. Mijn ouders besloten toen om een niet-reanimerenverklaring op te laten stellen. Ze waren er erg open over en duidelijk in. Vanaf het moment dat ze ermee bezig waren, hebben ze ons erover verteld. Mijn zus en ik hebben allebei een kopie van de verklaring gekregen.
We hadden er geen moeite mee dat mijn ouders zo’n verklaring hadden laten opstellen. We vonden het wel een goede keuze. Kwaliteit van leven vinden we belangrijker dan het aantal levensjaren. Bovendien waren we gewend om elkaar in onze waarde te laten over wat we besloten.
Elkaar niet willen belasten
Mijn ouders wilden een niet-reanimerenverklaring omdat ze het samen altijd heel goed hebben gehad. Als er iets met één van hen zou gebeuren, wilden ze elkaar niet tot last zijn. Ze moesten er niet aan denken wat er zou gebeuren als ze er na een reanimatie bij een hartstilstand als kasplantje uit zouden komen. Degene die gereanimeerd was, zou dan compleet afhankelijk zijn en geen leven meer hebben. Maar de ander ook niet. Want die zou dan moeten zorgen of elke dag op en neer moeten naar het verpleeghuis. Ze hadden dit van nabij gezien in hun vriendenkring. De vrouw van het echtpaar kwam in een rolstoel en haar man moest voor haar zorgen, terwijl hij zelf amper nog wat kon.
Niks mogen doen
Een jaar geleden kreeg mijn moeder daadwerkelijk een hartstilstand. Het gebeurde tijdens het ontbijt. Net op het moment dat de huisarts belde om te informeren naar haar plaspillen, want die waren opnieuw ingesteld. Mijn vader gaf haar de telefoon aan en op hetzelfde moment viel ze van haar stoel op de grond. Hij heeft haar nog twee keer zachtjes horen zuchten. Toen kwam er geen respons meer. De huisarts hing nog aan de lijn en vroeg wat er gebeurde. Ze kwam meteen.
Mijn neef is burgerhulpverlener, kan reanimeren en een AED bedienen (apparaat dat een schok kan toedienen bij een hartstilstand). Hij kreeg een oproep voor hulp en zag het adres van zijn opa en oma. Hij sprong meteen in de auto en reed als een gek naar ze toe. Maar eenmaal daar mocht hij niks doen. ‘Wat moeten we nou opa?” riep hij. De huisarts bevestigde de niet-reanimerenverklaring. Dat was wel heel pijnlijk, zowel voor mijn vader als zijn kleinzoon.
Achteraf gezien heeft mijn vader er wel vrede mee. Ik heb hem nooit horen zeggen dat hij spijt had van hun keuze. Als er weer een bericht komt over iemand met een langdurige ziekte of dementie zegt hij telkens: “Ik ben blij dat dat ons bespaard is gebleven.”
Stevig in je schoenen
Het is altijd lastig. Het zit denk ik in de menselijke aard om toch te willen helpen. Zeker bij artsen. Dat merkten we toen mijn vrouw vier jaar geleden in het ziekenhuis werd opgenomen met een infectie. Wij hebben onderling ook afgesproken dat we niet gereanimeerd willen worden. Eigenlijk moeten we nog een officiële verklaring regelen. Dat staat op ons ‘to do’-lijstje.
Mijn vrouw kreeg bij de opname de vraag of ze gereanimeerd wilde worden, mocht het nodig zijn. Toen ze nee antwoordde, zeiden ze ‘dat het in het ziekenhuis anders was. Dat er een veel kleinere kans was op een slechte afloop als er iets zou gebeuren’. Ze probeerden haar dus van haar keuze af te brengen. Je moet dan wel even stevig in je schoenen staan.
Het ligt er ook aan in welke levensfase je zit. Als je nog jong bent of een gezin met jonge kinderen hebt, is het een ander verhaal dan wanneer je leven al bijna voltooid is. Wij hebben gekozen voor kwaliteit van leven en niet voor het aantal jaren. Ik ben zelf gestopt met werken maar actief met gitaarspelen in een band, fotograferen en filmen, motorrijden en het aanleggen van ons eigen voedselbos. Als ik dat allemaal niet meer kan, weet ik niet of het voor mij nog hoeft.
