Wilsverklaringen: schriftelijk euthanasieverzoek
Een bijzondere wilsverklaring is het schriftelijke euthanasieverzoek. Er zijn twee vormen: een schriftelijk euthanasieverzoek voor de huidige situatie en voor de toekomstige situatie.
Schriftelijk euthanasieverzoek voor de huidige situatie
Euthanasie komt het meest voor bij mensen die daar nog zelf om kunnen vragen. Voor de wet hoef je een actueel euthanasieverzoek niet op te schrijven. Maar soms is dat wel handig. Bijvoorbeeld als je moeilijk kunt spreken, maar nog wel wilsbekwaam bent om voor jezelf te beslissen over euthanasie. Het schriftelijk verzoek ondersteunt dan het actuele, mondelinge verzoek.
Schriftelijk euthanasieverzoek voor een toekomstige situatie
Soms stellen mensen een schriftelijk euthanasieverzoek op voor de toekomst. Want misschien komt er een moment dat je zelf niet meer om euthanasie kunt vragen. Bijvoorbeeld bij gevorderde dementie of een ernstige beroerte. In zo’n schriftelijk euthanasieverzoek geef je aan dat je euthanasie wilt wanneer je ondraaglijk en uitzichtloos lijdt. Het is heel belangrijk dat je dit verzoek in eigen woorden opschrijft en zo duidelijk mogelijk bent. Ook moet je het bespreken met je dokter. Op het euthanasieverzoek schrijf je je naam, datum en handtekening. Een schriftelijk euthanasieverzoek hoef je niet vast te leggen bij de notaris.
Het is jouw verantwoordelijkheid om het schriftelijk euthanasieverzoek op tijd en regelmatig met de dokter te bespreken. Bespreek het opnieuw als je iets verandert aan je euthanasieverzoek. Om zorgvuldig te kunnen handelen, moet je dokter namelijk precies weten wat je bedoelt. Bovendien kan zij/hij jou dan uitleggen wanneer euthanasie wel en niet mag worden uitgevoerd. En of de dokter zelf bereid is om in die situatie eventueel euthanasie uit te voeren. Door dit gesprek krijgt jouw schriftelijke euthanasieverzoek meer waarde en een duidelijke betekenis en voorkom je verkeerde verwachtingen.
We raden aan om meerdere gesprekken met je dokter te voeren over het schriftelijke euthanasieverzoek. Hoeveel? Daarvoor bestaat geen regel. Dit hangt af van jouw omstandigheden en de inhoud van je verzoek.
Het schriftelijk euthanasieverzoek heeft geen geldigheidsduur. Ook hoef je het niet regelmatig aan te passen. Maar let wel op: hoe ouder het schriftelijk euthanasieverzoek is, hoe meer twijfel er kan zijn over de vraag of het nog wel weergeeft wat je werkelijk wilde.
Veel mensen denken dat met een schriftelijk euthanasieverzoek de euthanasie ‘geregeld’ is. Dat is niet zo. Hoewel het wettelijk mogelijk is, zijn veel dokters niet bereid om euthanasie uit te voeren als je er niet zelf meer om kan vragen. Ook moet altijd worden voldaan aan de wettelijke zorgvuldigheidseisen, zoals het bestaan van actueel uitzichtloos en ondraaglijk lijden.
Euthanasie bij gevorderde dementie wordt maar heel weinig uitgevoerd. Het is belangrijk dat je je daarvan bewust bent. Schrijf daarom in je schriftelijke euthanasieverzoek ook op wat je wilt als euthanasie niet mogelijk is. Je kunt er dan bijvoorbeeld voor kiezen om in die situatie geen levensverlengende behandelingen meer te willen, zoals antibiotica of sondevoeding.
Voorbeeld van een schriftelijk euthanasieverzoek
Bij een schriftelijk euthanasieverzoek beschrijf je zoveel mogelijk wanneer je euthanasie zou willen. Als je hier door omstandigheden niet meer zelf om kan vragen. Dit omschrijf je in je eigen woorden. Je kunt anderen vragen om je hierbij te helpen. Probeer op te schrijven wanneer het lijden voor jou zo ondraaglijk en uitzichtloos is dat je euthanasie wilt. Probeer in deze beschrijving zo concreet mogelijk te zijn.
Hieronder vind je een aantal vragen die je kunt gebruiken voor het opstellen van jouw schriftelijk euthanasieverzoek. Je hoeft niet alle vragen te beantwoorden. En je kunt natuurlijk ook andere dingen opschrijven. Het is niet nodig om een schriftelijk euthanasieverzoek vast te leggen bij de notaris.
- Wat vind je voor jezelf ondraaglijk lijden?
- Waarom is dat lijden voor jou persoonlijk ondraaglijk? Heeft het te maken met je huidige situatie? Of heb je in het verleden bij andere mensen iets zien gebeuren wat je zelf absoluut niet zou willen? Of heb je iets meegemaakt wat je beslist niet nog een keer wilt meemaken? En waarom is dat zo?
- Wat is volgens jou het moment om je leven te beëindigen? Schrijf dit zo duidelijk mogelijk op. En liefst ook waarom dit past bij jouw persoon en je levensloop.
- Wat wil je dat de dokter doet als euthanasie niet meer mogelijk is?
Er zijn verschillende hulpmiddelen die jou kunnen helpen bij het opstellen van een schriftelijk euthanasieverzoek. Je kunt bijvoorbeeld de handreiking van de rijksoverheid bekijken. Er zijn ook organisaties die je helpen met persoonlijk advies, zoals bijvoorbeeld de NVVE.
Let op. De keuze voor euthanasie is een beslissing van jou zelf. Het is daarom belangrijk dat je je euthanasieverklaring zoveel mogelijk in eigen woorden opstelt. Hieronder een voorbeeld van een verzoek dat je in eigen woorden kunt opschrijven.
Een voorbeeld van hoe je een verzoek in je eigen woorden kunt opschrijven
Let op. De keuze voor euthanasie is een beslissing van jou zelf. Het is daarom belangrijk dat je je euthanasieverklaring zoveel mogelijk in eigen woorden opstelt.
Ik verzoek mijn dokter om euthanasie uit te voeren als ik:
----------------------------------------
----------------------------------------
----------------------------------------
Ik weet dat mijn dokter kan besluiten mijn euthanasieverzoek niet of niet zelf uit te voeren. Ook al heb ik een schriftelijk euthanasieverzoek opgesteld.
Naam:
Datum:
Handtekening:
