Medicijnen
Medicijnen zorgen ervoor dat ziekteklachten verminderen, verdwijnen of worden voorkomen. Ongeveer 11 miljoen mensen in Nederland gebruiken regelmatig medicijnen. Er zijn duizenden soorten medicijnen in verschillende vormen: zoals pillen, zalven, druppels en injecties. De meeste medicijnen worden voorgeschreven door een arts. Er zijn ook medicijnen die je zonder recept kunt kopen bij de apotheek of drogist. Bijvoorbeeld pijnstillers. Dit zijn zelfzorgmedicijnen.
Matthias: Ik wil gezond ouder worden en minder pillen slikken
Ik heb een herseninfarct, een dikke darmoperatie en prostaatkanker gehad en daarvoor moest ik elf medicijnen nemen per dag. Dat vond ik heel vervelend. Ik wilde weten of ik met minder pillen afkon. De huisarts verwees mij naar de apotheek. Ik kreeg toen een medicatiebeoordeling. De eerste vraag was: 'Wat wil je met je leven?' Nou, ik wil gezonder ouder worden met minder medicatie. Uiteindelijk konden er vier pillen af, een daarvan was zelfs niet meer werkzaam. Ik ben nu minder moe en kan weer beter lopen.
De ideale patiëntreis
Je voelt je niet lekker, je hebt klachten over je gezondheid en je wil daar niet mee blijven zitten. Dit stroomschema beschrijft de ideale weg die je dan kunt gaan; de ideale patiëntreis.
-
pdf, 154 kB
De verschillende stappen die een patiënt zet om goed geholpen te worden.
Zelfzorgmedicijnen
Sommige medicijnen zijn zonder recept te koop in de apotheek, drogist of supermarkt. We noemen dit zelfzorgmedicijnen. Als je deze goed gebruikt, zijn ze meestal veilig. Maar ook deze kunnen bijwerkingen geven of de werking van andere medicijnen beïnvloeden. Vertel je apotheker of (huis)arts daarom altijd welke zelfzorgmiddelen je gebruikt. Twijfel je of je een vrij verkrijgbaar medicijn kunt gebruiken? Vraag je apotheek om advies.
Voorschrijven door arts
Huisartsen, medisch specialisten, tandartsen, verloskundigen en sommige gespecialiseerde verpleegkundigen mogen recepten voor medicijnen uitschrijven. Alleen de apotheek mag deze medicijnen leveren aan de patiënt. Voor sommige medicijnen is geen recept nodig, zoals paracetamol.
Apotheek
Je haalt je voorgeschreven medicijnen bij de apotheek. De eerste keer dat je nieuwe medicijnen krijgt, heb je een gesprek met de apotheekmedewerker. Dit is het begeleidingsgesprek nieuw medicijn (BNG). De apotheekmedewerker bespreekt de werking, dosering en bijwerkingen van het medicijn. Ook vraagt hij wat je verwachtingen zijn van het medicijn. Het is de bedoeling dat je na dit gesprek voldoende informatie hebt om het medicijn veilig te gebruiken. Bekijk de tips voor dit gesprek in het informatieblad begeleidingsgesprek.
-
pdf, 402 kB
Wat mag je verwachten van de apotheek bij de uitgifte van een medicijn en wat zijn de kosten?
Kenmerken medicijnen
In ieder medicijn zit een stof die ervoor zorgt dat ziekteklachten verdwijnen of verminderen. Dit is de werkzame stof. Daarnaast bevatten medicijnen hulp- en vulstoffen en soms kleurstoffen. De naam van de werkzame stof van een medicijn staat op de verpakking. Net als de naam van het medicijn. Bij het medicijn zit altijd een bijsluiter. Daarin staat informatie over het gebruik van je medicijn.
Van bijsluiter naar kijksluiter Externe link:kijksluiter.nl
Medicijninformatie is vaak ingewikkeld en bijsluiters zijn niet altijd gemakkelijk leesbaar voor iedereen. Kijksluiter.nl geeft duidelijke informatie over medicijnen in verschillende talen. In woorden maar ook met filmpjes die laten zien hoe je de medicijnen moet gebruiken.
Vergoeding medicijnen
Medicijnen die de huisarts of specialist voorschrijft, krijg je meestal vergoed uit de basisverzekering. Voor veel geneesmiddelen ontvang je een volledige vergoeding, voor andere betaal je een eigen bijdrage. Die is maximaal 250 euro per kalenderjaar (2021). Naast de 250 euro geldt voor alle voorgeschreven medicijnen een eigen risico. Let op: je zorgverzekeraar kan afspraken maken over welke middelen hij vergoedt. Bijvoorbeeld: zijn er verschillende medicijnen met dezelfde werking, dan kan het dat hij alleen het merk met de laagste prijs vergoedt. Dit noemen we voorkeursbeleid. Kijk in je polis of zoek informatie op de website van je zorgverzekeraar.
-
Schrijft jouw arts een medicijn voor dat de apotheek speciaal voor jou maakt? Dan krijg je dat soms wel en soms niet vergoed. Op apotheek.nl lees je hier meer over.
-
Wat heb ik nodig als ik mijn medicijnen meeneem op reis? Welke medicijnen krijg ik vergoed? Wat betaal ik voor medicijnen op recept? Hoe controleer ik of een online aanbieder van medicijnen betrouwbaar is?
-
Bekijk de veelgestelde vragen over apotheekbereidingen met bijbehorende antwoorden. Bijvoorbeeld over de vergoeding van doorgeleverde bereidingen.
Medicatieoverzicht
Dankzij een medicatieoverzicht kunnen artsen in Nederland en in het buitenland snel, goed en veilig helpen. De arts ziet in het medicatieoverzicht bijvoorbeeld dat hij een medicijn niet moet geven in verband met mogelijke overgevoeligheid. Weet een arts dit niet, dan kan dat in sommige gevallen gevaarlijk zijn.
Je kunt je medicatieoverzicht gratis opvragen bij de apotheek. Jij hebt een belangrijke rol in het actueel houden van het medicatieoverzicht. Je bent namelijk de enige die weet welke medicijnen je wel of niet slikt. Denk hierbij ook aan medicijnen die je niet op recept gebruikt, zoals pijnstillers, bijvoorbeeld paracetamol, maar ook kruiden of vitaminen. Al deze medicijnen moet je zelf in het overzicht erbij laten zetten. De apotheker kan dit voor je doen. Geef ook door als je stopt met bepaalde medicijnen.
-
De medicatiegegevens die de apotheek bijhoudt, kan hij ook delen met andere zorgverleners. Je moet daar toestemming voor geven via Volgjezorg.nl
-
Met een persoonlijke gezondheidsomgeving houd je ook je medische gegevens zelf bij: van je bloedgroep en vaccinaties tot de medicijnen die je gebruikt. In de toekomst is het ook mogelijk om in je PGO je medische gegevens in te zien van bijvoorbeeld je huisarts, het ziekenhuis en je apotheek.
-
Verdovende middelen kun je niet zomaar meenemen naar het buitenland. In veel landen is het bezit hiervan verboden, ook als het door een arts is voorgeschreven. Je hebt daarom mogelijk een verklaring nodig die je kunt meenemen en laten zien.
Bespreek je medicijngebruik
Bij langdurig medicijngebruik controleert de arts of apotheker regelmatig of de medicijnen en doseringen nog steeds passen. Je arts of apotheker neemt hiervoor contact met je op, maar je kunt ook zelf contact opnemen. Heb je twijfels over je medicijnen? Pas dan nooit zelf het gebruik aan. Overleg dit altijd eerst met je arts of apotheker.
Medicatiebeoordeling
Als je 75 jaar bent of ouder, kan de huisarts of apotheker je uitnodigen voor een medicatiebeoordeling. Je bespreekt met je apotheker en/of huisarts of je alle medicijnen die je neemt ook echt nodig hebt en of ze goed werken. Je kunt ook vragen of je in aanmerking komt voor een medicatiebeoordeling. De medicatiebeoordeling is er om het gebruik van jouw medicijnen zo makkelijk mogelijk te maken. En om te voorkomen dat er problemen ontstaan. Een medicatiebeoordeling is dus voor je eigen veiligheid.
-
pdf, 929 kB
-
Ouderen gebruiken vaak verschillende medicijnen. Meestal gaat dat goed, maar soms geeft het problemen. Zo kun je bijwerkingen krijgen en verschillende medicijnen kunnen elkaar tegenwerken.
Ervaringen
Tips bij medicijngebruik
Neem contact op met het Nationale Zorgnummer bij vragen of klachten over medicijnen
-
Informeer bij huisartsen en apothekers hoe het zit met herhaalrecepten
Zij bieden allerlei herhaalservices voor medicijnen. Bekijk welke herhaalservice het beste bij je past.
-
Bestel tijdig je medicijnen, ongeveer twee weken voor ze op zijn
Niet elk medicijn is altijd op voorraad in de apotheek, maar wordt op bestelling binnen een dag geleverd. Heeft de apotheker problemen met de bestelling, dan kan hij binnen ongeveer twee weken een vervangend middel vinden.
-
Informeer of je al je medicijnen mee kunt nemen naar het buitenland
Op HetCAK.nl vind je meer informatie over bijvoorbeeld de Nederlandse Opiumwet. En welke verklaring je mogelijk nodig hebt voor je medicijn en reizen.
-
Bekijk de website kijksluiter.nl voor toegankelijke informatie over medicijnen
Medicijninformatie is vaak ingewikkeld en bijsluiters zijn niet eenvoudig leesbaar. Kijksluiter.nl geeft informatie over medicijnen in eenvoudige en heldere taal en filmpjes.
Dit doen wij
In de zorg bij medicijngebruik moeten de wensen en voorkeuren van de patiënt centraal staan. De patiënt wil weten wat hij kan verwachten. Zorgverleners moeten er rekening mee houden dat hij meerdere aandoeningen kan hebben en verschillende medicijnen gebruikt.
Kamerbrieven, nieuws en onderzoeken
-
pdf, 184 kB
-
pdf, 154 kB
-
pdf, 101 kB
-
pdf, 249 kB
-
Meer dan de helft (53%) van de medicijngebruikers in Nederland heeft het afgelopen halfjaar last gehad van medicijntekorten en het probleem neemt toe. Dat blijkt uit een peiling van Patiëntenfederatie Nederland onder meer dan 7000 patiënten uit haar achterban. Patiëntenfederatie Nederland is erg geschrokken van deze resultaten.
-
Als je in het ziekenhuis terechtkomt, kan de arts daar niet zien welke medicijnen je gebruikt. Dat zorgt voor veel problemen en maakt dat patiënten niet de optimale zorg kunnen krijgen. Het overdragen van medicatiegegevens in de hele keten van zorgverleners is nog niet geregeld. In het programma ‘Samen voor medicatieoverdracht’ hebben alle sectoren in de zorg afgesproken om er voor te zorgen dat daar verandering in komt.
-
Teveel patiënten in Nederland worden te vaak geconfronteerd met de nare gevolgen van medicijntekorten en deze tekorten nemen alleen maar toe. Volgens de Patiëntenfederatie is er snel actie nodig om ergere gevolgen in de toekomst te voorkomen. Deze dringende boodschap heeft de Patiëntenfederatie aan de Tweede Kamer overgebracht waar morgen over medicijntekorten gedebatteerd wordt.
-
Van de groep patiënten die de afgelopen twee jaar zorg nodig heeft gehad, heeft 41% in die periode (vormen van) onnodige zorg ervaren. Dat blijkt uit een onderzoek onder het Zorgpanel van Patiëntenfederatie Nederland waar bijna 11.000 patiënten aan deelnamen. Uit hetzelfde onderzoek blijkt dat het voor veel patiënten lastig is om hierover het gesprek met de zorgverlener aan te gaan.
Lees ook
- In de Geneesmiddeleninformatiebank vind je de officiële informatie over alle geneesmiddelen die in Nederland zijn toegelaten. Externe link:geneesmiddeleninformatiebank.nl
- Bij Lareb kun je bijwerkingen van je medicijnen melden. Je levert hiermee een belangrijke bijdrage aan veilig gebruik van geneesmiddelen en vaccins Externe link:lareb.nl