Zorgverzekering
Woon je in Nederland, dan ben je verplicht een zorgverzekering af te sluiten. Je verzekert hiermee bijvoorbeeld de kosten voor de huisarts, ziekenhuis en apotheek. Wat voor soort verzekeringen zijn er? Welke zorgkosten worden vergoed? En hoe kies je een zorgverzekering die bij jou past?

Bonny: eerst wil ik vergelijkingssites gebruiken om een keuze te maken
Ik wil uitkomen op een zorgverzekering die alle zorg vergoedt die ik nodig heb. Zonder gedoe. Eerst wil ik vergelijkingssites gebruiken en van daaruit een top drie samenstellen. Die drie verzekeraars bel ik op. Bij één van hen sluit ik een verzekering af. De verhouding ‘wat ik betaal voor de verzekering’ en ‘welke zorg krijg ik er allemaal voor vergoed’ moet goed zijn. Gemak en balans is doorslaggevend.
Standpunt Vrije Artsenkeuze
Patiënten hebben recht op optimale zorg, dichtbij huis als het kan, verder weg als het nodig is. Ongeacht de vraag wie die zorg geeft en waar. Geef patiënten een ruime en gevarieerde keuze uit zorg van goede kwaliteit, transparantie over de kwaliteit van de zorg en goede voorlichting over contractering. En bied patiënten, die dat willen, ruimte om zorg van ongecontracteerde zorgverleners te ontvangen.
-
pdf, 115 kB
december 2022
-
Wie nu overstapt naar een andere zorgverzekeraar, weet vaak niet of de arts of zorgverlener van eigen voorkeur volgend jaar nog wel wordt vergoed. Dat kan anders, stelt Dianda Veldman van Patiëntenfederatie Nederland.
Basisverzekering
Ben je 18 jaar of ouder? Dan ben je wettelijk verplicht om een basisverzekering te hebben. Deze verzekering of polis dekt bijna alle noodzakelijke zorg. Zo heeft iedereen gelijke toegang tot medische zorg. De overheid bepaalt wat in het basispakket zit. Zorgverzekeraars mogen zelf de voorwaarden en de prijs van hun basisverzekering bepalen. Dit noem je de premie.
De zorgverzekeraar heeft acceptatieplicht en mag jou niet weigeren voor een basisverzekering. Ook niet als je vaak zorg nodig hebt.
Uit welke zorgverzekeringen kun je kiezen?
Zorgverzekeraars bieden verschillende polissen voor de basisverzekering aan. Daartussen kun je kiezen. Om welke verschillen gaat het?
Soorten verzekeringen
- Bij een naturaverzekering koopt de zorgverzekeraar de zorg in. Je kiest dan uit ziekenhuizen en zorgverleners waar je verzekeraar afspraken mee maakt. Verzekeraars maken met veel ziekenhuizen en zorgverleners afspraken. Hierdoor heb je ruime keuze.Kan je niet terecht bij een gecontracteerde zorgverlener? Dan heeft je zorgverzekeraar de plicht om te zorgen dat je bij een andere zorgverlener terecht kan. Kies je zelf voor een andere zorgverlener, dan kan het zijn dat je wel zelf een deel moet betalen of eerst toestemming moet vragen aan je zorgverzekeraar.
- Er zijn ook naturapolissen met een beperkte keuze voor ziekenhuizen en zorgverleners. Dit zijn vaak goedkopere polissen, ook wel bekend als budgetpolissen.
- Bij een restitutieverzekering vergoedt de zorgverzekeraar alle kosten van de zorgaanbieders die je zelf kiest. Tenzij de zorgverlener een onredelijk hoge rekening stuurt. Dan vergoedt de verzekeraar het gangbare tarief dat in Nederland geldt. Kan je niet terecht bij een zorgverlener van jouw keuze? dan helpt je zorgverzekeraar zoeken.
- Een combinatieverzekering is een mengvorm tussen een natura- en restitutieverzekering. Dit betekent dat je voor een deel van de zorg kan kiezen uit de zorgverleners die een contract hebben met je zorgverzekeraar. Zelf bijbetalen hoeft voor deze zorgverleners niet. Vaak gaat het om zorg uit de GGZ en om wijkverpleging. Voor het andere deel van de zorg uit je basispolis kun je zelf kiezen naar welke zorgverlener je gaat.
Bij alle basisverzekeringen biedt je zorgverzekeraar altijd hulp als je lang moet wachten op zorg. Kijk op of vraag naar ‘zorgadvies’ of ‘wachtlijstbemiddeling' bij je zorgverzekeraar. Er is geen sprake van voordringen als je gebruik maakt van deze dienstverlening. Bel je zorgverzekeraar voor het beste zorgadvies via mijnzorgverzekeraar.nl
Tegenwoordig zijn ook kloonpolissen of tweelingpolissen in het nieuws. Een verzekeraar biedt dan polissen aan met vrijwel dezelfde dekking en voorwaarden, maar tegen verschillende premies.
Vrijwillig eigen risico
De overheid heeft vastgesteld dat iedereen in 2023 een verplicht eigen risico van 385 euro heeft. Je kunt je eigen risico vrijwillig ophogen tot maximaal 885 euro (want 385 + 500). Als je daarvoor kiest, betaal je minder premie. Maar bedenk van te voren of je dat kunt betalen.
Aanvullende verzekeringen zoals een tandartsverzekering
Je kunt je basisverzekering uitbreiden met een aanvullende verzekering. Een tandartsverzekering is ook een aanvullende verzekering. Er zijn verschillende pakketten. Voor een uitgebreid pakket betaal je meer. Bij een uitgebreide aanvullende verzekering kan de zorgverzekeraar toelatingseisen stellen. Voldoe je niet aan de eisen, dan mag de zorgverzekeraar je weigeren of bijvoorbeeld een bepaalde vergoeding uitsluiten.
Collectieve verzekering
Via bijvoorbeeld je werk, een vakbond, ouderenbond, de gemeente of een patiëntenvereniging kun je een collectieve zorgverzekering afsluiten. Tot voor kort kreeg je korting op de premie van je basisverzekering en aanvullende verzekeringen. Vanaf 2023 kan je verzekeraar alleen nog korting geven voor een collectieve aanvullende zorgverzekering.
Premie per jaar of per maand betalen
Je kunt kiezen of je de premie voor je zorgverzekering per jaar of per maand wil betalen. Wanneer je per jaar betaalt, krijg je vaak korting.
Eigen risico en eigen bijdrage
De overheid bepaalt wat uit de basisverzekering wordt vergoed. Maar niet alle zorg uit de basisverzekering wordt volledig vergoed. Je betaalt ook eigen risico en soms een eigen bijdrage. Ook kan het zijn dat je moet bijbetalen als je naar een niet-gecontracteerde zorgverlener gaat. Zorg die niet in de basisverzekering zit, betaal je altijd zelf of via een aanvullende verzekering.
Eigen risico
De kosten van bijvoorbeeld behandelingen in het ziekenhuis en medicijnen tellen mee voor je eigen risico. Dat kost je maximaal 385 euro per jaar. Heb je een vrijwillig eigen risico, dan kan dat oplopen tot 885 euro. Voor kinderen tot 18 jaar geldt geen eigen risico.
Eigen bijdrage
Voor bepaalde zorg geldt ook een eigen bijdrage. Je betaalt dan een deel van de kosten zelf. Bijvoorbeeld voor kraamzorg, bepaalde hulpmiddelen en medicijnen. Het bedrag dat na de eigen bijdrage overblijft, telt mee voor je eigen risico.
Niet gecontracteerde zorg
Heb je een naturaverzekering of een combinatie van natura en restitutie en heeft je zorgverlener geen contract met de zorgverzekeraar? Dan kan het zijn dat je (een deel van) de kosten zelf moet betalen.
Als je een restitutieverzekering hebt, kies je zelf een zorgaanbieder.
Zorg in het buitenland
Wanneer je acuut zorg in het buitenland nodig hebt, krijg je de kosten vergoed net zoals in Nederland. Afhankelijk van het land waar je bent, kan het zijn dat je moet bijbetalen. Voor een geplande behandeling in het buitenland zonder spoed, heb je toestemming van je verzekeraar nodig.
Niet verzekerde zorg
Er is ook zorg die je zelf moet betalen. Zoals de (hulp-)middelen die je bij de drogist koopt en meestal ook de tandarts en de fysiotherapeut.
-
Bekijk alle vergoedingen op de website van de Rijksoverheid.
-
Welke zorg valt buiten of binnen het eigen risico? Lees het op de website van de Rijksoverheid.
-
Wanneer betaal je een eigen bijdrage. Lees het op de website van de Rijksoverheid.
Overstappen naar een andere zorgverzekeraar
Ben je niet tevreden over je zorgverzekering? Of verandert je situatie? Of zijn de veranderingen in jouw polis voor jou niet passend? Kijk dan of een andere verzekering beter bij jou past.
Een uitgebreide aanvullende verzekering kan je soms alleen krijgen na toestemming van de zorgverzekeraar. Als je een andere aanvullende zorgverzekering wilt afsluiten, is het verstandig om je huidige aanvullende verzekering pas op te zeggen als je weet dat je wordt toegelaten bij de nieuwe aanvullende verzekering.
Wegwijzer zorgverzekering kiezen
Ben je 18 jaar of ouder? Dan moet je een zorgverzekering kiezen. Kies je voor het nieuwe aanbod van je zorgverzekeraar, of kies je voor een andere polis? Deze wegwijzer helpt je kiezen.

-
pdf, 64 kB
december 2022
Vergoeding lidmaatschap patiëntenvereniging 2023
Elk jaar maken we een overzicht van verzekeraars die een vergoeding geven voor je lidmaatschap van een patiëntenvereniging. De vergoeding van je lidmaatschap loopt via de aanvullende verzekering. Voor de lijst nemen we als vertrekpunt de aanvullende verzekeringen zoals weergegeven op www.zorgverzekeringskaart.nl en de polisvoorwaarden die horen bij de aanvullende zorgverzekeringen.
Vanaf juli 2016 heet de Nederlandse Patiënten en Consumenten Federatie (NPCF) Patiëntenfederatie Nederland. Omdat onze oude naam nog wel voorkomt in de polisvoorwaarden van aanvullende verzekeringen, zie je onze oude naam nog terug in dit document.
-
pdf, 183 kB
-
Op Zorgverzekeringskaart.nl geven zorgverzekeraars uitleg over hun basis- en aanvullende verzekeringen. De Zorgverzekeringskaarten geven informatie over de polisvoorwaarden.
-
Op ZorgkaartNederland kun je de ervaringen van andere verzekerden met hun zorgverzekeraar lezen. Bijvoorbeeld over de bereikbaarheid, klantenservice, polis en afhandeling.
Extra tips voor het kiezen van een zorgpolis
-
Mensen met een aanvullende verzekering kunnen altijd overstappen op een vergelijkbare aanvullende verzekering bij een andere zorgverzekeraar. Dat hebben zorgverzekeraars onderling afgesproken in actieplan Kerngezond. Herinner je (nieuwe) zorgverzekeraar daar zo nodig aan.
-
Elk jaar maken wij een overzicht van de vergoeding van lidmaatschap van patiëntenorganisaties via de aanvullende verzekering. Daarbij nemen we als vertrekpunt de aanvullende verzekeringen zoals weergegeven op www.zorgverzekeringskaart.nl en de de polisvoorwaarden behorend bij aanvullende zorgverzekeringen.
> Bekijk hier het overzicht van de vergoeding voor het lidmaatschap van je patiëntenvereniging voor 2023 -
Wil je weten of een zorgverlener een contract heeft met jouw zorgverzekeraar? Vraag het je zorgverzekeraar, of kijk op hun website bij ‘zorgzoeker’ of ‘zorgvinder’.
-
Ben je in behandeling bij een zorgverlener en stopt hun contract met je zorgverzekeraar? Dan mag je in ieder geval je behandeling afmaken.
-
Ervaar je problemen met je zorgverzekeraar bij het overstappen? Weet dat er een speciale klachtcommissie en een ombudsman voor zorgverzekeringen is. De Stichting Klachten en Geschillen Zorgverzekeringen (SKGZ) is er voor consumenten en zorgverzekeraars.
-
Heb je een naturapolis en wordt je met spoed opgenomen in een ziekenhuis waar je zorgverzekeraar geen contract mee heeft? Dan krijg je die zorg vergoed uit je basisverzekering.
-
Kan je je eigen risico niet betalen? Vraag om een betalingsregeling bij je zorgverzekeraar.
-
Wat kan je doen als je veel zorgkosten hebt? Kijk dan op de site van de Rijksoverheid.nl.
-
Wil je weten wat andere verzekerden van jouw zorgverzekeraar vinden? Of wil je jouw eigen ervaring delen? Ga naar ZorgkaartNederland.nl.
-
Een machtiging voor bijvoorbeeld medicijnen, een hulpmiddel, of een persoonsgebonden budget (pgb) mag je meenemen naar je nieuwe zorgverzekering. Als de machtiging afloopt, dan gelden de voorwaarden van de nieuwe zorgverzekering.
-
Heb je een premieachterstand? Dan kun je niet overstappen. Heb je een achterstand met betalen van eigen risico? Dan kan je wel opzeggen. Neem in beide gevallen contact op met je zorgverzekeraar om een betalingsregeling af te spreken.
-
Voor het sluiten van een zorgverzekering heb je deze gegevens nodig:
• Burgerservice- / of sofinummer
• Bankrekeningnummer
• Een geldig woonadres (uittreksel uit de BasisRegistratie Personen - BRP)
Dit doen wij
De Patiëntenfederatie wil bereikbare en betaalbare zorg en hulpmiddelen voor iedereen. Heb je een chronische aandoening of beperking, dan betaal je bijna altijd het eigen risico. En naast je zorgpremie vaak ook eigen bijdragen en zorg die je zelf koopt. Aan die stapeling van zorgkosten moet een einde komen. Ook vinden we het verplicht eigen risico te hoog. En we vinden een vrijwillig eigen risico niet solidair. Daarnaast zien we dat aanvullende verzekeringen steeds minder vergoeden. We roepen politiek en zorgverzekeraars op hier iets aan te doen.
-
Het verlagen van het verplicht eigen risico en het afschaffen van het vrijwillig eigen risico zijn nodig om de zorg betaalbaar te houden. Bovendien kan zo het solidariteitsprincipe in de zorg behouden blijven. Dat betekent dat gezonde mensen betalen voor zieke mensen. Dit heeft de Patiëntenfederatie laten weten in een tweetal internetconsultaties voor wetten die voorliggen.
-
Nieuws
Denk goed na voor je een goedkope zorgverzekering neemt
9 november 2022
'Denk goed na wat je doet als je later dit jaar bij het kiezen van een nieuwe zorgverzekering gaat voor een goedkope polis, een zogenaamde budgetpolis. Je hebt dan kans dat je in ziekenhuizen een deel van de zorg niet krijgt vergoed en dus zelf honderden euro’s moet bijbetalen.'
-
Nieuws
Schep helderheid in zorgpolisland
27 juni 2022
-
Nieuws
-
Nieuws
Kamerbrieven en onderzoeken
-
pdf, 126 kB
Laat patiënten meedenken over gebruik van zorg
Patiënten, cliënten, naasten, familie, en ouderen(-organisaties) moeten blijvend betrokken worden bij programma’s en trajecten rondom het verzekerd pakket in de zorg. Alleen als dat gebeurt is kwaliteit van zorg, en niet mogelijke bezuinigingen, het hoofddoel van de inzet op gepast gebruik van zorg. Dat schrijft Patiëntenfederatie Nederland met Mind, Ieder(in) en KBO-PCOB aan de Tweede Kamer.
-
pdf, 157 kB
-
pdf, 138 kB
7 januari 2021
Vergoed zorg die nodig is voor herstel na corona
Fysiotherapie voor patiënten die herstellen van corona moet vergoed worden uit het basispakket van de zorgverzekering. Dat schrijven Patiëntenfederatie Nederland, Ieder(in) en KBO-PCOB in een brief aan de Tweede Kamer die vergaderde over het basispakket van de zorgverzekering in 2021.
“Helaas kan een deel van de patiënten met corona niet rekenen op een voorspoedig herstel. Er zijn inmiddels richtlijnen voor zorgverleners over welke zorg het beste kan worden ingezet. De zorg uit deze richtlijnen is daarmee nog geen verzekerde zorg. Dat leidt tot frustratie. Ten aanzien van fysiotherapie vinden wij dat alle patiënten herstellende van corona tot nader besluit van de minister moeten kunnen rekenen op vergoeding uit het basispakket, zoals dat ook voor andere mensen met een chronische aandoening geldt”, aldus de brief.
-
pdf, 136 kB
Terechtkunnen bij de zorgverlener van jouw keuze
Vaak lukt het zorgverzekeraars en zorgaanbieders niet om alle contracten op tijd af te sluiten. Dit is voor iedereen vervelend en vooral voor jou als verzekerde. Als je het jaarlijkse polisaanbod krijgt van de zorgverzekeraar, wil je ook weten of je met deze verzekering ook naar zorgaanbieders van jouw keuze kan. Wat ons betreft moet je terechtkunnen bij een zorgverlener als je niet tijdig kon weten dat het contract is geëindigd. Momenteel is dit nog niet geregeld, maar dat is wel nodig. Het belang van kunnen kiezen door patiënten, brengt de Patiëntenfederatie in bij de politiek.
-
pdf, 130 kB
22 juni 2020
Duidelijke informatie over omzetplafond
Veel zorgverzekeraars spreken met zorgaanbieders af hoeveel zorgkosten zij maximaal in een jaar mogen declareren. Dit heet een omzetplafond. Als een zorgaanbieder het omzetplafond bereikt, kan er een patiëntenstop komen of een langere wachttijd ontstaan. Patiëntenfederatie Nederland pleit voor duidelijke informatie hierover.
De verzekeraar moet duidelijk in de polisvoorwaarden zetten of de omzetplafonds gevolgen hebben voor de verzekerden. De zorgaanbieder moet informatie geven over de voor hem geldende omzetplafonds. Ook moet duidelijk zijn voor welk soort behandeling en voor welke zorgpolis de zorgaanbieder het omzetplafond heeft bereikt.
Stop met uitkleden aanvullende verzekering
Zorgverzekeraars moeten ophouden met het sluipenderwijs uitkleden van de aanvullende verzekering in de zorg. De Patiëntenfederatie ontvangt elk jaar weer signalen van mensen die ooit een aanvullende verzekering sloten en die er nu achter komen dat de dekking in de loop der jaren steeds minder is geworden. “Op het moment dat ze aanspraak moeten maken, ontvangen ze veel minder vergoeding voor bijvoorbeeld fysiotherapie dan aanvankelijk gedacht. Terwijl ze destijds juist vanwege die ruimere dekking hebben gekozen voor de uitgebreide aanvullende verzekering.”
Een tweede voorbeeld van het langzaam uitkleden van de aanvullende verzekering is de vergoeding van het lidmaatschap van patiënten- en cliëntenorganisaties.
Uit de brief: “Bij deze vergoeding gaat het in de praktijk om een bescheiden bedrag. Maar deze dekking is juist van grote betekenis voor onze organisaties en hun leden. (…) De afgelopen jaren zien wij een duidelijke afname van polissen met een vergoeding voor lidmaatschap.”
-
pdf, 144 kB