Zorgverzekering
Woon je in Nederland, dan ben je verplicht een zorgverzekering af te sluiten. Je verzekert hiermee bijvoorbeeld de kosten voor de huisarts, ziekenhuis en apotheek. Wat voor soort verzekeringen zijn er? Welke zorgkosten worden vergoed? En hoe kies je een zorgverzekering die bij jou past?

Bonny: eerst wil ik vergelijkingssites gebruiken om een keuze te maken
Ik wil uitkomen op een zorgverzekering die alle zorg vergoedt die ik nodig heb. Zonder gedoe. Eerst wil ik vergelijkingssites gebruiken en van daaruit een top drie samenstellen. Die drie verzekeraars bel ik op. Bij één van hen sluit ik een verzekering af. De verhouding ‘wat ik betaal voor de verzekering’ en ‘welke zorg krijg ik er allemaal voor vergoed’ moet goed zijn. Gemak en balans is doorslaggevend.
Basisverzekering
Het is wettelijk verplicht om een basisverzekering te hebben. Deze verzekering of polis dekt bijna alle noodzakelijke zorg. Zo heeft iedereen gelijke toegang tot medische zorg. De overheid bepaalt wat in het basispakket zit. Zorgverzekeraars mogen zelf bepalen wat de prijs van hun basisverzekering is. Dit noem je de premie.
De zorgverzekeraar heeft acceptatieplicht en mag jou niet weigeren voor een basisverzekering. Je kunt de basisverzekering uitbreiden met een aanvullende verzekering, voor bijvoorbeeld de tandarts en de fysiotherapeut.
-
Hoe zit een basisverzekering in Nederland in elkaar?
Lees meer hierover in de Informatiegids Zorgverzekering.
Uit welke zorgverzekeringen kun je kiezen?
Zorgverzekeraars bieden verschillende polissen voor de basisverzekering aan. Daartussen kun je kiezen. Om welke verschillen gaat het?
Soorten verzekeringen
- Bij een naturaverzekering koopt de zorgverzekeraar de zorg in. Je kiest dan uit ziekenhuizen en zorgverleners waar je verzekeraar afspraken mee maakt. Verzekeraars maken met veel ziekenhuizen en zorgverleners afspraken. Hierdoor heb je ruime keuze. Er zijn ook polissen met een beperkte keuze voor ziekenhuizen en zorgverleners. Dit zijn vaak goedkopere polissen.
- Bij een restitutieverzekering vergoedt de zorgverzekeraar alle kosten van de zorgaanbieders die je zelf kiest. Tenzij de zorgverlener een onredelijk hoge rekening stuurt. Dan vergoedt de verzekeraar het gangbare tarief dat in Nederland geldt.
- Een combinatieverzekering is een mengvorm tussen een natura- en restitutieverzekering.
Bij alle basisverzekeringen biedt je zorgverzekeraar altijd hulp als je lang moet wachten op zorg.
Vrijwillig eigen risico
De overheid heeft vastgesteld dat iedereen in 2022 een verplicht eigen risico van 385 euro heeft. Je kunt je eigen risico vrijwillig ophogen tot maximaal 885 euro. Als je daarvoor kiest, betaal je minder premie.
Aanvullende verzekeringen zoals een tandartsverzekering
Je kunt je basisverzekering uitbreiden met een aanvullende verzekering. Een tandartsverzekering is ook een aanvullende verzekering. Er zijn verschillende pakketten. Voor een uitgebreid pakket betaal je meer. Bij een uitgebreide aanvullende verzekering kan de zorgverzekeraar toelatingseisen stellen. Voldoe je niet aan de eisen, dan mag de zorgverzekeraar mag je weigeren of een bepaalde vergoeding uitsluiten.
Collectieve verzekering
Via bijvoorbeeld je werk, een vakbond, ouderenbond, de gemeente of een patiëntenvereniging kun je een collectieve zorgverzekering afsluiten. Daarmee krijg je korting op de premie van je basisverzekering en aanvullende verzekeringen. De korting op de basisverzekering mag niet meer zijn dan vijf procent. De korting op een aanvullende verzekering mag wel meer zijn. De korting geldt alleen voor deelnemers aan de collectiviteit en voor de verzekeringen die daarbij horen. Soms kun je met een collectieve verzekering zonder voorwaarden voor toelating een ruime aanvullende verzekering afsluiten.
Premie per jaar of per maand betalen
Je kunt kiezen of je de premie voor je zorgverzekering per jaar of per maand wil betalen. Wanneer je per jaar betaalt, krijg je vaak wat extra korting.
-
Wat is een naturapolis en een restitutiepolis? Hoe werkt een combinatiepolis? En waarom is een ‘budgetpolis’ extra goedkoop? Lees alle informatie in het e-book Naturapolis of restitutiepolis.
Eigen risico en eigen bijdrage
De overheid bepaalt wat uit de basisverzekering wordt vergoed. Maar niet alle zorg uit de basisverzekering wordt volledig vergoed. Je betaalt ook eigen risico en soms een eigen bijdrage. Ook kan het zijn dat je moet bijbetalen als je naar een niet-gecontracteerde zorgverlener gaat. Zorg die niet in de basisverzekering zit, betaal je altijd zelf of uit een aanvullende verzekering.
Eigen risico
De kosten van bijvoorbeeld behandelingen in het ziekenhuis en medicijnen tellen mee voor je eigen risico. Dat kost je maximaal 385 euro per jaar. Heb je een vrijwillig eigen risico, dan kan dat oplopen tot 885 euro.
Eigen bijdrage
Voor bepaalde zorg geldt een eigen bijdrage. Je betaalt dan een deel van de kosten zelf. Bijvoorbeeld voor kraamzorg, bepaalde hulpmiddelen en medicijnen. Het bedrag dat na de eigen bijdrage overblijft, telt mee voor je eigen risico.
Niet gecontracteerde zorg
Heb je een naturaverzekering en heeft je zorgverlener geen contract met de zorgverzekeraar? Dan kan het zijn dat je (een deel van) de kosten zelf moet betalen.
Als je een restitutieverzekering hebt, kies je zelf een zorgaanbieder. De kosten krijg je bijna altijd vergoed door je zorgverzekeraar.
Zorg in het buitenland
Wanneer je acuut zorg in het buitenland nodig hebt, krijg je de kosten vergoed net zoals in Nederland. Afhankelijk van het land waar je bent, kan het zijn dat je moet bijbetalen. Voor een geplande behandeling in het buitenland zonder spoed, heb je toestemming van je verzekeraar nodig.
Niet verzekerde zorg
Er is ook zorg die je zelf moet betalen. Zoals de middelen die je bij de drogist koopt.
-
Bekijk alle vergoedingen op de website van de Rijksoverheid.
-
Welke zorg valt buiten of binnen het eigen risico? Lees het op de website van de Rijksoverheid.
-
Wanneer betaal je een eigen bijdrage. Lees het op de website van de Rijksoverheid.
Overstappen naar een andere zorgverzekeraar
Ben je niet tevreden over je zorgverzekering? Of verandert je situatie? Of zijn de veranderingen in jouw polis voor jou niet passend? Dan adviseren wij te kijken of een andere verzekering beter bij jou past. Tot en met 31 december van elk kalenderjaar kun je de huidige verzekering opzeggen en voor 1 februari moet je een nieuwe zorgverzekering afsluiten.
Een uitgebreide aanvullende verzekering kan je soms alleen krijgen na toestemming van de zorgverzekeraar. Als je een andere aanvullende zorgverzekering wilt afsluiten, is het verstandig om je huidige aanvullende verzekering pas op te zeggen als je weet dat je wordt toegelaten bij de nieuwe aanvullende verzekering.
-
Op Zorgverzekeringskaart.nl geven zorgverzekeraars uitleg over hun basis- en aanvullende verzekeringen. De Zorgverzekeringskaarten geven informatie over de polisvoorwaarden.
-
Op ZorgkaartNederland kun je de ervaringen van anderen met hun zorgverzekeraar lezen. Bijvoorbeeld over de bereikbaarheid, klantenservice, polis en afhandeling.
Tips voor het wel of niet kiezen van een andere zorgverzekering
Of het slim is te kiezen voor een andere zorgverzekering, hangt af van een aantal dingen. Bekijk de onderstaande tips. Onder deze tips is alles ook beeldend uitgelegd in de informatiekaart 'Nora kiest haar zorgverzekering'.
-
Bedenk goed of je tevreden bent over je zorgverzekering
Ben je tevreden met de service van de zorgverzekeraar? Hoe vind je bijvoorbeeld de snelheid en het gemak waarmee je contact kreeg met je zorgverzekeraar? Hoe beoordeel je de (digitale) diensten zoals wachtlijstbemiddeling en advies bij het kiezen van een zorgverlener? Heb je makkelijk inzicht in wat de zorgverzekeraar voor jou betaalt en hoeveel eigen risico je nog over hebt? En zeker ook belangrijk, heb je een passend polisaanbod van je zorgverzekeraar ontvangen?
-
Bedenk of er volgend jaar iets gaat veranderen dat invloed heeft op je zorgkosten
Wil je zwanger worden? Ga je een blessuregevoelige sport doen? Heeft je kind een beugel nodig? Denk hier goed over na. Deze veranderingen vragen mogelijk een (andere) aanvullende verzekering. En let op want ieder jaar verandert er wel iets in je zorgverzekering. Ga na welke veranderingen dat zijn en wat die voor jouw keuze betekenen.
-
Ga na of je tevreden bent over de premie van je zorgverzekering
In november ontvang je van je zorgverzekeraar een aanbod met de premie voor het komende jaar. Je kunt de kosten op een aantal manieren verlagen.
- Sluit alleen een aanvullende zorgverzekering af als je die zorg nodig hebt.
- Kies voor een hoger vrijwillig eigen risico als je weinig of geen zorg nodig hebt. Maar doe dat alleen als je voldoende spaargeld hebt.
- Kijk naar kortingsmogelijkheden via je werk, gemeente of patiëntenorganisatie.
- Sommige vergelijkingssites geven korting als je via hen een verzekering afsluit. Bekijk het e-book Hoofdstuk Vergelijkingssites.
- Betaal je je premie voor het hele jaar in één keer. Dan krijg je vaak korting.
- Als je weinig inkomen hebt, vergeet dan niet om zorgtoeslag aan te vragen. Bekijk het e-book, Hoofdstuk Zorgtoeslag.
-
Bekijk of jouw zorgverzekeraar contracten afsluit met de zorgverleners waar jij heen wilt
Bij een naturaverzekering kun je naar ziekenhuizen en zorgverleners waar de verzekeraar een contract mee sluit. Wanneer je naar een zorgverlener gaat die geen contract heeft met je verzekeraar, dan moet je bijbetalen. Kijk op de website van je zorgverzekeraar om na te gaan of je zorgverlener een contract heeft. Of vraag het na bij je zorgverzekeraar.
-
Kijk of jouw zorgverzekeraar de medicijnen vergoedt die jij gebruikt
Gebruik je veel medicijnen? Kijk of de zorgverzekeraar deze vergoedt. Een aantal zorgverzekeraars vergoedt alleen de goedkopere merken. Dit noem je voorkeursbeleid. Dat kan betekenen dat je moet overstappen naar een ander merk.
-
Let op als je wilt overstappen met een machtiging of met hulpmiddelen in bruikleen
Ook als je zorg ontvangt met een machtiging of hulpmiddelen gebruikt die je in bruikleen hebt, kun je wisselen van zorgverzekeraar. De zorgverzekeraar neemt je machtiging over tot de datum waarop de machtiging afloopt. Vanaf dan moet je je machtiging met met je nieuwe zorgverzekeraar regelen. Het is verstandig om vooraf bij je nieuwe zorgverzekeraar te kijken welke regels er gelden. Want die regels verschillen per zorgverzekeraar. Vraag ook eerst aan je nieuwe zorgverzekeraar of je een hulpmiddel in bruikleen moet teruggeven aan je oude zorgverzekeraar. Misschien kan de nieuwe zorgverzekeraar regelen dat je het hulpmiddel in bruikleen mag houden. En ga op tijd aan de slag. Het kost tijd om toestemming voor zorg of hulpmiddelen te krijgen van je zorgverzekeraar.
-
pdf, 2 MB
Tips om je zorgverzekering te kiezen.
-
pdf, 207 kB
Dit doen wij
De Patiëntenfederatie wil bereikbare en betaalbare zorg en hulpmiddelen voor iedereen. Heb je een chronische aandoening of beperking, dan betaal je bijna altijd het eigen risico. En naast je zorgpremie vaak ook eigen bijdragen en zorg die je zelf koopt. Aan die stapeling van zorgkosten moet een einde komen. Ook vinden we dat het verlagen van het verplicht eigen risico niet snel genoeg gaat. We vinden een vrijwillig eigen risico niet solidair. We roepen politiek en zorgverzekeraars op hier iets aan te doen.
-
pdf, 138 kB
7 januari 2021
-
pdf, 282 kB
September 2019
Vergoed zorg die nodig is voor herstel na corona
Fysiotherapie voor patiënten die herstellen van corona moet vergoed worden uit het basispakket van de zorgverzekering. Dat schrijven Patiëntenfederatie Nederland, Ieder(in) en KBO-PCOB in een brief aan de Tweede Kamer die vergaderde over het basispakket van de zorgverzekering in 2021.
“Helaas kan een deel van de patiënten met corona niet rekenen op een voorspoedig herstel. Er zijn inmiddels richtlijnen voor zorgverleners over welke zorg het beste kan worden ingezet. De zorg uit deze richtlijnen is daarmee nog geen verzekerde zorg. Dat leidt tot frustratie. Ten aanzien van fysiotherapie vinden wij dat alle patiënten herstellende van corona tot nader besluit van de minister moeten kunnen rekenen op vergoeding uit het basispakket, zoals dat ook voor andere mensen met een chronische aandoening geldt”, aldus de brief.
-
pdf, 136 kB
Juni 2020
Laat patiënten meedenken over gebruik van zorg
Patiënten, cliënten, naasten, familie, en ouderen(-organisaties) moeten blijvend betrokken worden bij programma’s en trajecten rondom het verzekerd pakket in de zorg. Alleen als dat gebeurt is kwaliteit van zorg, en niet mogelijke bezuinigingen, het hoofddoel van de inzet op gepast gebruik van zorg. Dat schrijft Patiëntenfederatie Nederland met Mind, Ieder(in) en KBO-PCOB aan de Tweede Kamer.
-
pdf, 157 kB
juni 2021
Terecht kunnen bij de zorgverlener van jouw keuze
Vaak lukt het zorgverzekeraars en zorgaanbieders niet om alle contracten op tijd af te sluiten. Dit is voor iedereen vervelend en vooral voor jou als verzekerde. Als je het jaarlijkse polisaanbod krijgt van de zorgverzekeraar, wil je ook weten of je met deze verzekering ook naar zorgaanbieders van jouw keuze kan. Wat ons betreft moet je terechtkunnen bij een zorgverlener als je niet tijdig kon weten dat het contract is geëindigd. Momenteel is dit nog niet geregeld, maar dat is wel nodig. Het belang van kunnen kiezen door patiënten, brengt de Patientenfederatie in bij de politiek.
-
pdf, 130 kB
22 juni 2020
Duidelijke informatie over omzetplafond
Veel zorgverzekeraars spreken met zorgaanbieders af hoeveel zorgkosten zij maximaal in een jaar mogen declareren. Dit heet een omzetplafond. Als een zorgaanbieder het omzetplafond bereikt, kan er een patiëntenstop komen of een langere wachttijd ontstaan. Patiëntenfederatie Nederland pleit voor duidelijke informatie hierover.
De verzekeraar moet duidelijk in de polisvoorwaarden zetten of de omzetplafonds gevolgen hebben voor de verzekerden. De zorgaanbieder moet informatie geven over de voor hem geldende omzetplafonds. Ook moet duidelijk zijn voor welk soort behandeling en voor welke zorgpolis de zorgaanbieder het omzetplafond heeft bereikt.
Duidelijke zorgpolissen
Ook streven we naar een duidelijke zorgverzekering, want de namen voor de zorgpolissen zijn vaak onduidelijk voor patiënten. Bijna niemand begrijpt waar de namen naturapolis, restitutiepolis en combinatiepolis voor staan. De namen zijn te ingewikkeld en de inhoud vaak ook.
-
Nieuws
Patiënten willen klare taal over zorgpolis
4 april 2019
Stop met uitkleden aanvullende verzekering
Zorgverzekeraars moeten ophouden met het sluipenderwijs uitkleden van de aanvullende verzekering in de zorg. De Patiëntenfederatie ontvangt elk jaar weer signalen van mensen die ooit een aanvullende verzekering sloten en die er nu achter komen dat de dekking in de loop der jaren steeds minder is geworden. “Op het moment dat ze aanspraak moeten maken, ontvangen ze veel minder vergoeding voor bijvoorbeeld fysiotherapie dan aanvankelijk gedacht. Terwijl ze destijds juist vanwege die ruimere dekking hebben gekozen voor de uitgebreide aanvullende verzekering.”
Een tweede voorbeeld van het langzaam uitkleden van de aanvullende verzekering is de vergoeding van het lidmaatschap van patiënten- en cliëntenorganisaties.
Uit de brief: “Bij deze vergoeding gaat het in de praktijk om een bescheiden bedrag. Maar deze dekking is juist van grote betekenis voor onze organisaties en hun leden. (…) De afgelopen jaren zien wij een duidelijke afname van polissen met een vergoeding voor lidmaatschap.”
-
pdf, 144 kB
Kamerbrieven en onderzoeken
-
pdf, 259 kB
Maart 2019