Neem dat gesprek met de dokter toch gewoon op
'Je zult maar patiënt zijn en naar de dokter moeten voor een gesprek of consult. Wat moet je doen? Hoe weet je zeker dat je na het consult nog alles weet wat de dokter heeft gezegd? In de media spelen de onderzoeken over die vraag haasje over.
En dat is niet gek. Ik sprak laatst een echtpaar dat naar de dokter was geweest. Toen ze buiten kwamen, zei de vrouw: “wat zei de dokter nu precies?” Waarop de man zei: “ik weet het niet. Ik dacht dat jij zat te luisteren, want je zat constant ja te knikken.” Hadden ze het gesprek nu maar opgenomen, denk ik dan.
Het moet kunnen
De discussie over opnemen begon met minister Schippers van Volksgezondheid. Die schreef aan de kamer dat zij vindt dat de patiënt een gesprek met de dokter moet kunnen opnemen. Het gaat soms om heel ingrijpende zaken en dan is het goed om later thuis in alle rust nog eens goed terug te luisteren wat de dokter heeft gezegd.
Wij, Patiëntenfederatie NPCF, vinden dat een goed idee. We roepen al langer dat je niet alléén moet gaan als je een moeilijk gesprek verwacht met de dokter. Neem iemand mee die wat meer afstand heeft. Want uit tal van onderzoeken blijkt dat de patiënt, zodra hij over de drempel van de dokter stapt, echt patiënt is. Dan ben je vragende partij. En verdwijnen alle goede voornemens als sneeuw voor de zon. Want je wilt dat de dokter je beter maakt. Of ten minste het leed verzacht.
Geen eenrichtingverkeer in de spreekkamer
Wij hebben met de Federatie van Medisch Specialisten bedacht wat de patiënt en de dokter kunnen doen om het gesprek in de spreekkamer minder eenrichtingverkeer te maken. We hebben het samen beslissen. Niet meer: dokter zegt het maar. Maar: wat kunnen we samen doen? En om samen te kunnen beslissen hebben we de drie goede vragen in de spreekkamer.
Opnemen van een gesprek in de spreekkamer kan de patiënt ook helpen om een betere keuze te maken. Dat kan met je telefoon, of je maakt aantekeningen. Of je vraagt tegen het einde van het gesprek of de dokter de belangrijkste punten op schrift wil zetten. Beter nog: of de dokter de samenvatting even op je telefoon wil inspreken. Dan kun je er thuis nog eens goed over nadenken.
Dokter wil soms niet
Opnemen valt niet goed bij een deel van de specialisten. Dat weten we omdat de Federatie Medisch Specialisten dat samen met Radio1 heeft onderzocht. Sommige dokters zien het als een motie van wantrouwen van de patiënt voor de dokter. Liever niet, zei een groot deel van de ondervraagde dokters.
De patiënt is zich daarvan bewust bleek gisteren uit een onderzoek dat is gedaan op verzoek van verzekeraar Zilveren Kruis. Nog geen 4 procent van de patiënten neemt het gesprek op.
Maar degene die het doen, zijn achteraf wel tevreden. “Ik kwam uit een operatie en kreeg te horen dat ze even wilden zeggen wat er was gedaan. Er was niemand bij, dus heb ik gevraagd of het kon opnemen. Dat mocht en ik ben nog steeds blij dat ik het heb gedaan. Nu kon ik later in alle rust luisteren wat ze hadden gezegd”, laat een patiënt weten.
Dat geeft precies aan hoe het zit. De patiënt neemt het niet op, maar een groot deel van de patiënten zou het gesprek wel willen opnemen. Maar doet het niet om de dokter niet voor het hoofd te stoten.
In overleg gewoon doen
Al die onderzoeken over wel of niet opnemen brengen alleen maar ruis in de relatie tussen patiënt en dokter. Ik stel voor dat patiënten in overleg met de dokter een moeilijk gesprek opnemen. Niet om de dokter achteraf ter verantwoording te roepen. Niet om de dokter zwart te maken op sociale media.
Maar wel om er zelf als patiënt beter van te worden. Om niet meer in de spreekkamer ja te moeten zeggen, terwijl je nog niet alle gevolgen kent en kunt overzien.
Dat is niet alleen goed voor de patiënt, het is ook beter voor de dokter. Niet verder onderzoeken, gewoon doen dus.'
Dianda Veldman,
directeur-bestuurder Patiëntenfederatie NPCF