Veel gestelde vragen van patiënten

Het is niet vanzelfsprekend dat jouw naasten jouw medisch dossier kunnen inkijken of een afschrift daarvan mogen opvragen na jouw overlijden. Ook niet als hij of zij dat doet nu je nog in leven bent. In feite mag een naaste jouw medisch dossier alléén inkijken als jij daar toestemming voor hebt gegeven én in uitzonderlijke gevallen.

Let op! Overal waar staat ‘jouw medisch dossier inkijken’ kan ook bedoeld worden een afschrift daarvan mogen opvragen.

Hoe leg ik als patiënt toestemming vast?

Toestemming voor inzage in je medisch dossier kun je schriftelijk of elektronisch laten vastleggen. Je moet hiervoor twaalf jaar of ouder zijn en wilsbekwaam. Wilsbekwaam wil in dit geval zeggen dat je nog kunt overzien wat de gevolgen zijn van de keuze om wel of geen toestemming te verlenen aan je nabestaanden. Vervolgens moet de zorgverlener deze toestemming schriftelijk of elektronisch vastleggen in jouw dossier.

Je kan als patiënt ook mondeling toestemming verlenen. Maar de zorgverlener moet hier dan een aantekening van maken in het dossier. Je mag daarbij zelf aangeven welke informatie wel of niet mag worden verstrekt.

Heb je vastgelegd dat je géén inzage wil geven, dan geeft de zorgverlener geen inzage, ook niet na overlijden. In bijzondere omstandigheden is een uitzondering op deze regel mogelijk als het om informatie over iemands afstamming gaat of over een erfelijke ziekte. Geef je wél toestemming tot inzage, dan kan de zorgverlener tóch inzage weigeren. Dat gebeurt als je zorgverlener vindt dat jouw toestemming niet meer geldig is binnen de gewijzigde omstandigheden.

Voorbeeld - Waarom kan een zorgverlener tóch inzage weigeren?

Een vechtscheiding

Stel: je hebt als patiënt toestemming laten vastleggen voor inzage door jouw echtgenoot of echtgenote. Maar tussen het moment van toestemming vastleggen en jouw overlijden is de situatie tussen jullie ingrijpend veranderd; jullie zijn bijvoorbeeld terechtgekomen in een vechtscheiding. Hierdoor is de band tussen jou en je echtgenoot, echtgenote of partner aangetast. Dit kan een reden zijn waarom de zorgverlener, ondanks de toestemming, tóch weigert het medisch dossier in te laten zien.

Psychologische gegevens in medisch dossier

Stel: je hebt als patiënt toestemming laten vastleggen voor inzage door jouw echtgenoot of echtgenote. Maar na het moment van toestemming krijg jij een nieuwe diagnose waardoor zeer gevoelige psychologische gegevens in jouw dossier worden opgenomen. Als jouw echtgenoot of echtgenote na jouw overlijden bij de zorgverlener aanklopt om inzage of, dan zal de zorgverlener moeten beslissen of jij toestemming tot inzage alsnog gewild zou hebben.

Wanneer leg ik wel of geen toestemming vast?

Heb je een ernstige ziekte en/of krijg je langdurige behandelingen, dan gaat de zorgverlener met je in gesprek over inzage van jouw medisch dossier. De zorgverlener zal regelmatig navragen of jouw wens nog steeds actueel is. Dat gebeurt ook na ingrijpende wijzigingen in jouw leven. Zoals een echtscheiding of na een behandeling voor psychische klachten. Je mag ook zelf het initiatief nemen om wensen vast te leggen. Ook als je geen ernstige ziekte hebt of langdurige behandelingen krijgt.

Wil een nabestaande inzage in jouw medisch dossier na jouw overlijden? Dan is jouw weigering van toestemming belangrijker dan een reden van een nabestaande, zoals een zwaarwegend belang. Klik hier voor meer informatie over zwaarwegende belangen.

Bij wie leg ik mijn toestemming vast?

In een ziekenhuis kan je je toestemming laten vastleggen in het medisch dossier van het ziekenhuis. Je kunt hier kiezen om toestemming te geven voor bepaalde specialisten. Bijvoorbeeld wel inzage bij de kno-arts, maar geen inzage bij de gynaecoloog of geriater. Ook kun je je toestemming vastleggen bij verschillende zorgverleners zoals je huisarts, apotheker en fysiotherapeut. Ben je onder behandeling van een zogenaamde zorggroep? Dan werken hier verschillende zorgverleners zoals bijvoorbeeld huisartsen, apothekers en fysiotherapeuten. Je hebt dan een behandelingsovereenkomst met de zorggroep of met een of meerdere individuele zorgverlener(s). Wil je je toestemming tot inzage in je medisch dossier laten vastleggen? Dan moet de zorggroep jou duidelijk informeren dat je jouw toestemming kunt vastleggen per individuele hulpverlener.

Wie zijn nabestaanden?

Nabestaanden van een overleden persoon kunnen zijn: de echtgenoot, geregistreerd partner, de (groot)ouders, de (klein)kinderen en de broers en zusters van de overleden patiënt. Ook een voormalig vertegenwoordiger kan om inzage verzoeken. Dit is meestal de curator, mentor, schriftelijk gemachtigde, echtgenoot, geregistreerd partner of andere levensgezel, een (groot)ouder, (klein)kind, broer of zus van de patiënt.

Mag je aan meerdere personen toestemming tot inzage geven?

Ja, dat mag. Je mag vastleggen dat je meer personen bevoegdheid geeft tot inzage of afschrift van je gegevens. Deze personen hoeven geen familie van je te zijn of een relatie te hebben met de nabestaanden. Zo kun je bijvoorbeeld ook een buurvrouw of -man waar je een vertrouwensband mee hebt toestemming geven tot inzage.

Nazorggesprek

Regelmatig verzoeken mensen het ziekenhuis om een kopie van het dossier van een overleden familielid voor hun rouwverwerking. Toch kan het ziekenhuis zo’n verzoek afwijzen. Dit doet het ziekenhuis om de geheimhoudingsplicht jegens de overleden patiënt te respecteren en in een medisch dossier vaak toch niet de informatie staat waar mensen naar op zoek zijn. In een dossier staan veel medische termen en jargon. In dergelijke gevallen (en als de toestemming van de overleden patiënt daarvoor kan worden aangenomen) mag de betreffende zorgverlener wel een nazorggesprek aanbieden, waarin hij nabestaanden mondeling informeert over de omstandigheden waaronder de patiënt is overleden. Als nabestaande kun je ook zelf een nazorggesprek aanvragen. In veel gevallen sluit een nazorggesprek beter aan bij de behoefte van de nabestaanden om antwoorden te vinden op hun vragen.