Zorgpartijen slaan handen ineen om gevolgen medicijntekorten voor patiënten te beperken

Tijdens een mini-symposium van Patiëntenfederatie Nederland in Utrecht hebben meerdere betrokken partijen gisteren een gezamenlijk statement  ondertekend. Daarmee spreken zij zich uit voor betere toegang tot medicijnen. Ook roepen zij op tot concrete oplossingen om de impact van medicijntekorten voor patiënten te beperken. 

Niet alleen een tekort aan medicijnen, maar ook aan informatie en begeleiding

Patiëntenfederatie Nederland en haar leden Diabetesvereniging Nederland, Longfonds, en Crohn & Colitis Nederland geven tijdens het symposium aan dat de problemen voor patiënten zich niet beperken tot het daadwerkelijke tekort aan medicijnen. Ook de manier waarop er wordt omgegaan met een tekort veroorzaakt klachten. Patiënten krijgen vaak onvoldoende informatie over de reden van het tekort, en bij vervangende medicijnen ontbreekt regelmatig goede uitleg. Dat leidt tot onzekerheid, stress, verkeerd gebruik en soms zelfs tot extra gezondheidsklachten. 

Ruim helft van patiënten heeft last van medicijntekorten

Uit onderzoek van de Patiëntenfederatie van vorig jaar blijkt dat de omvang van het probleem groot is. Ruim de helft (55%) van de mensen die medicijnen gebruiken, heeft in 2023 te maken gehad met een medicijntekort. In veel gevallen (62%) kregen zij een ander medicijn als vervanging, maar één op de drie van deze groep gaf aan klachten te hebben ervaren door het vervangende middel. 

Daarnaast gaf een kwart van de patiënten aan dat zij géén goede uitleg kregen over het alternatieve medicijn dat zij ontvingen. Ook moesten mensen soms zelf op zoek naar een oplossing, bijvoorbeeld door verschillende apotheken af te bellen. 

Waardevolle gesprekken over impact en oplossingen

De ondertekening werd voorafgegaan door twee panelgesprekken. In het eerste panel vertelden Menne Scherpenzeel (directeur Crohn & Colitis Nederland), Károly Illy (directeur Longfonds) en Edith Mulder (directeur Diabetesvereniging Nederland) over de dagelijkse impact van medicijntekorten op patiënten en hun omgeving. Het tweede panel ging in op de rol van de zorgsector in het verzachten van die impact. Aris Prins (voorzitter KNMP), Roland Eising (Zorgverzekeraars Nederland) en Selma Tromp (vice-voorzitter FMS) spraken over wat er nú al mogelijk is om patiënten beter te ondersteunen, wanneer hun medicijnen niet beschikbaar zijn.

Volgens de sprekers kan er bij tekorten nog veel verbeteren in de communicatie tussen betrokken partijen en vooral de communicatie richting patiënten, zodat ze weten wat ze te wachten staat en waar zij aan toe zijn. Ook kan de impact van medicijntekorten worden verzacht door medicijnen beter over het land te verdelen en door hele duidelijke afspraken te maken over hoe medicijnen bij tekorten verdeeld worden over verschillende groepen patiënten. Zo schetste Károly Illy (longfonds) als voorbeeld dat kinderen met longaandoeningen erg afhankelijk zijn van het medicijn Salbutamol, terwijl er voor volwassenen met longaandoeningen ook vaak andere goede alternatieven zijn.