Mondzorg
Een gezond en goed verzorgd gebit is belangrijk om goed te kunnen eten en praten. Ook draagt het bij aan je zelfvertrouwen en je totale gezondheid. Regelmatige mondzorg door de tandarts en mondhygiënist helpt daarbij. Mondzorg bestaat uit preventie, diagnostiek, behandeling en nazorg van problemen in je mond. Soms verwijst de tandarts je naar een tandprotheticus voor bijvoorbeeld een kunstgebit, een orthodontist voor een beugel of een kaakchirurg voor een operatie. Wil je je gebit gezond houden? Dan kun je zelf ook veel doen.

Marcel: ik was compleet mijn vertrouwen kwijt in de tandarts
Jarenlang ging ik niet naar de tandarts. Ik had slechte ervaringen na een valpartij met de fiets. Daar heeft mijn gebit behoorlijk onder te lijden gehad. Ik was compleet mijn vertrouwen kwijt. Mijn partner was erg tevreden met haar tandarts. Eerst ging ik nog niet. Maar toen ik door een ontsteking weer last kreeg van mijn kiezen, moest ik wel. Deze tandarts heeft me een kliniek aangeraden. Daar ben ik nu onder behandeling voor implantaten. Dus over een paar weken krijg ik eindelijk mijn kiezen terug.
Wat doen de tandarts en mondhygiënist?
De tandarts voorkomt tand- en/of mondaandoeningen. Hij of zij onderzoekt je gebit, stelt diagnoses, maakt een behandelplan en behandelt de problemen. Soms geeft de tandarts je ook adviezen voor een gezond gebit, maar meestal doet de mondhygiënist dit.
De mondhygiënist richt zich meestal op het krijgen en behouden van een gezond gebit. Maar deze mondzorgverlener kan ook je gebit onderzoeken en een diagnose stellen. Wanneer het nodig is, stelt de mondhygiënist een mondzorgplan op. Op die manier voorkom je en los je problemen met je gebit op. Ook reinigt en polijst de mondhygiënist je gebit. Je hebt geen verwijzing nodig van de tandarts om naar de mondhygiënist te gaan.
Vanaf 1 juli 2020 mag de mondhygiënist ook verdoven, röntgenfoto’s maken en gaatjes vullen zonder toezicht van de tandarts. Dit is een experiment van vijf jaar. Tandartsen krijgen op deze manier meer ruimte voor complexe mondzorg.
Zelf je tandarts, mondhygiënist en tandprotheticus kiezen
Je hebt het recht om zelf je zorgverlener te kiezen. Dus ook je tandarts, mondhygiënist en tandprotheticus. Wel mogen zij zelf beslissen of ze een patiënt aannemen of niet. Tandartsen mogen niet onderling afspreken wie welke patiënten aanneemt. Deze regels zijn opgesteld in de gedragsregels voor tandartsen.
Hoe kom je aan informatie voor de keuze van een tandarts, mondhygiënist of tandprotheticus?
- Je vorige tandarts, mondhygiënist of tandprotheticus weet misschien een geschikte collega.
- Op ZorgkaartNederland staan waarderingen van anderen over deze zorgverleners.
- Je kunt mensen uit de buurt, familie of vrienden vragen welke tandarts, mondhygiënist of tandprotheticus zij hebben en hoe deze bevalt.
- Elke zorgverzekeraar heeft een lijst met namen van tandartsen die in jouw woonplaats werken.
- In het openbare kwaliteitsregister tandartsen, het kwaliteitsregister mondhygiënisten en het kwaliteitsregister voor tandprotheticus staan de zorgverleners die voldoen aan de kwaliteitsnormen.
- Kijk of je tandarts in het BIG-register is opgenomen. Hier staat of er maatregelen aan de tandarts zijn opgelegd.
- Kijk of je mondhygiëniste staat ingeschreven bij het Kwaliteitsregister voor mondhygiënisten.
- Kijk of je tandprotheticus in het Kwaliteitsregister Tandprothetici (KRTP) staat.
-
Mondhygiënisten die in het KRM staan ingeschreven, laten met dit keurmerk zien dat zij aan strenge kwaliteitseisen voldoen.
-
Het BIG-register (Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg) is een wettelijk, online en openbaar register.
-
Een kwaliteitskeurmerk voor tandartsen. Het doel van de stichting is het transparant maken en bevorderen van de kwaliteitszorg. Meer dan de helft van alle tandartsen in Nederland heeft een een KRT-registratie.
-
Tandprothetici die ingeschreven staan in het openbare kwaliteitsregister houden aantoonbaar hun kennis en deskundigheid op peil.
-
Deze online brochure geeft antwoord op de meestgestelde vragen over de relatie met de tandarts. Zoals de keuze van een tandarts, informatie en toestemming, geheimhouding, kosten en klachten over de tandarts.
Vergoedingen en kosten van mondzorg
Vergoedingen voor kinderen tot 18 jaar
Voor kinderen tot 18 jaar worden de meeste kosten van de tandarts en mondhygiënist vergoed uit de basisverzekering van de ouders. Voor tandartszorg voor kinderen tot 18 jaar betaal je geen eigen risico. Complexere behandelingen zoals orthodontie, kronen en bruggen vallen niet onder de basisverzekering, maar mogelijk wel onder de aanvullende verzekering van de ouders.
Vergoedingen voor volwassenen vanaf 18 jaar
Voor volwassenen vanaf 18 jaar wordt mondzorg voornamelijk uit een aanvullende verzekering vergoed. De pakketten en prijzen voor een aanvullende verzekering verschillen per zorgverzekeraar en per polis. Kijk goed in je polis of informeer bij zorgverzekeraar(s) naar de voorwaarden van de aanvullende tandartsverzekering.
Een kunstgebit wordt wel deels uit de basisverzekering vergoed. Vaak moet je een eigen bijdrage betalen. Ook behandelingen bij een kaakchirurg zoals het trekken van verstandskiezen vallen onder de basisverzekering. Hier betaal je meestal een eigen risico en een eigen bijdrage.
Ontvang je langdurige zorg in bijvoorbeeld een verpleeghuis? Dan wordt mondzorg vanuit de Wet langdurige zorg vergoed.
-
Waar je aan moet denken als je een tandartsverzekering af wilt sluiten.
Behandelkosten
Bij mondzorg betaal je voor de behandeling en het gebruikte materiaal. Denk aan een kroon of implantaat. De kosten voor het gebruikte materiaal kunnen erg verschillen. Een gouden kroon kost meer dan bijvoorbeeld een kunststof kroon. Voor het materiaal betaal je dezelfde prijs als de tandarts. Hij mag hier geen winst over maken.
Een mondzorgverlener voert tijdens een behandeling vaak verschillende handelingen uit. Elke handeling heeft een code en staat zo vermeld op de rekening. Sommige handelingen bestaan uit meerdere codes. Zo zijn er verschillende codes voor vullingen en verdovingen. Voor iedere handeling geldt een maximumprijs. Het kan zijn dat je minder dan de maximumprijs betaalt. Heb je twijfels over de rekening van de tandarts of de mondhygiënist? Je kunt de rekening laten controleren bij checkjetandartsnota.nl
Het is belangrijk dat je weet wat een behandeling gaat kosten. Voor bedragen onder 250 euro maakt de tandarts alleen een offerte als jij erom vraagt. Als een behandeling meer dan 250 euro kost, is de tandarts verplicht een prijsopgave te maken. Dat is vastgelegd in de Regeling Mondzorg van de Nederlandse Zorgautoriteit. Vraag gerust of de tandarts de offerte kan mailen of printen.
-
Allerlei informatie over de mondgezondheid en uitleg over de kosten.
-
Informatie over de kosten/vergoeding van een kunstgebit.
-
Op de tandartsrekening staan alle handelingen die de tandarts heeft uitgevoerd tijdens je bezoek. Deze handelingen heten prestaties.
-
Doe de check en je ontvangt direct de uitslag.
-
De Nederlandse Zorgautoriteit maakt regels over mondzorg.
Mondzorg voor jeugd, ouderen en mensen met een (ernstige) aandoening
Mondzorg voor jeugd
Al vanaf de eerste tand is aandacht voor mondzorg belangrijk. Een slecht melkgebit kan het blijvend gebit namelijk beïnvloeden. Probeer daarom vanaf de eerste tand te poetsen en kinderen mee naar de tandarts of mondhygiënist te nemen. Dit voorkomt angst op latere leeftijd. Er zijn speciale tandartsen voor kinderen en kinderen met angst.
-
Tien tips om te zorgen dat het gebit van je kind gaaf blijft.
-
Het is belangrijk dat je kind tijdig naar de tandarts gaat. Dit bevordert niet alleen een gezonde ontwikkeling van het gebit, maar het verkleint ook angst op latere leeftijd.
Mondzorg voor ouderen
Ouder worden heeft ook invloed op je gebit. Een gezonde mond hangt nauw samen met het algemene welbevinden. Blijf daarom – ook als je een kunstgebit hebt – regelmatig naar de tandarts en/of tandprotheticus gaan. Er zijn speciale ouderentandartsen en tandprothetici zijn gespecialiseerd in het aanmeten, vervaardigen, plaatsen en verlenen van nazorg bij kunstgebitten.
-
De tandarts-geriatrie heeft zich gespecialiseerd in mondzorg voor ouderen.
-
Deze site is een gezamenlijk initiatief van KNMT, NVM-mondhygiënisten en de ONT (Organisatie van Nederlandse Tandprothetici).
Mondzorg voor mensen met een (ernstige) aandoening
Mensen die een aandoening aan de mond, een verstandelijke beperking of angst hebben, kunnen gebruikmaken van bijzondere tandheelkunde. Dit zijn tandartsen die zijn gespecialiseerd in het behandelen van mensen met specifieke problemen. Je eigen tandarts kan je aanmelden bij het Centrum voor Bijzondere Tandheelkunde.
-
'Bijzondere tandheelkunde' omvat de tandheelkundige zorg voor mensen met een ernstige aandoening. Dit zijn personen die met de reguliere zorg niet de functies van het gebit kunnen behouden van krijgen die gelijkwaardig zijn aan de functies die zij in normale omstandigheden zouden hebben gehad.
-
De tandheelkundige zorg voor patiënten met een ernstige tandheelkundige, verstandelijke, lichamelijke of medische beperking wordt voornamelijk uitgevoerd in centra voor bijzondere tandheelkunde (CBT's) en instellingen.
Zelf je gebit verzorgen
Je hebt zelf veel in de hand voor een gezond gebit. Twee keer per dag poetsen en stokers en ragers gebruiken, helpt het voorkomen van gaatjes en problemen met je tandvlees. Dit kan veel kosten besparen.
-
Hoe gezond is je mond?
Ervaringen
Tips voor goede mondzorg
-
Neem bij elk tandartsenbezoek een overzicht mee van de medicijnen die je gebruikt
-
Vraag om uitleg over de behandeling
-
Vraag naar de mogelijke behandelingen
-
Maak duidelijk als je iets niet begrijpt
-
Zorg dat je weet wat een behandeling kost
-
Laat bij uitgebreide behandelingen een offerte printen of mailen
-
Vraag wat je zelf kunt doen voor dagelijkse verzorging van je mond
Dit doen wij
Patiëntenfederatie Nederland vindt het belangrijk dat je als patiënt meer en tijdig wordt betrokken bij mondzorg. Het is belangrijk dat je weet wat de voor- en nadelen en de kosten zijn van de mogelijke behandelingen. Met deze informatie kun je een passende behandeling kiezen. Dit noem je Samen Beslissen.
Uit onderzoek blijkt dat dit nog niet altijd gebruikelijk is in de tandartsenpraktijk. Zes op de tien mensen die een bezoek brengen aan de tandarts of mondhygiënist, krijgen niet vooraf te horen wat de verwachte kosten zijn van de behandeling. Van de tandartsen die een behandeling beginnen die duurder is 250 euro, geeft bijna de helft geen prijsopgave aan de patiënt. Het is belangrijk dat alle patiënten een overzicht krijgen van de verwachte kosten bij de start van een behandeling, zegt Patiëntenfederatie Nederland. Ook de informatievoorziening door tandarts of mondhygiënist aan de patiënt kan beter. Als patiënt weet je soms niet door wie je wordt geholpen. Is het een tandarts of toch een mondhygiënist? Ook wordt vaak geen uitleg gegeven over de voor- en nadelen van een behandeling. Zes op elke tien ondervraagden zegt deze informatie niet of te laat te hebben gekregen.
Onder leiding van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) werkt de Patiëntenfederatie met de Consumentenbond en verschillende koepels van mondzorgaanbieders samen om de mondzorg te verbeteren. Zo onderzoeken we bijvoorbeeld of een andere manier van bekostiging de mondzorg kan verbeteren. Dianda Veldman, directeur-bestuurder van Patiëntenfederatie Nederland: “Door dit traject komt er ruimte om de mondzorg voor patiënten te verbeteren en aan iedereen mondzorg op maat te bieden. We kijken steeds naar het belang van de patiënt. En van daaruit werken we graag mee aan het verder brengen van de ambities.”
-
Beroepsverenigingen in de mondzorg hebben samen met cliënten- en patiëntenorganisaties, zorgverzekeraars en de Nederlandse Zorgautoriteit hun gezamenlijke ambities voor de mondzorg vastgesteld.
-
Uit onderzoek van de Patiëntenfederatie blijkt: 1 op de 5 patiënten mijdt zorg door kosten
9 augustus 2023
Ruim 1 op de 5 mensen uit ons Zorgpanel heeft in 2022 zorg gemeden of uitgesteld omdat ze het niet kunnen betalen. Dat blijkt uit onderzoek van de Patiëntenfederatie naar de (stapeling van) zorgkosten onder mensen die zorg nodig hebben. Aan het onderzoek deden 9.219 mensen mee.
-
Om de kracht en de waarde van goede eerstelijnszorg te verbeteren, moet basismondzorg terugkeren in het basispakket. Daarvoor pleit Patiëntenfederatie Nederland in aanloop naar het debat in de Tweede Kamer deze week over de eerstelijnszorg.
-
Nieuws
Zorgen om mijden mondzorg
27 mei 2022
Kamerbrieven
-
pdf, 109 kB
-
pdf, 115 kB
-
pdf, 100 kB