Patiënten ervaren nog regelmatig fouten in ziekenhuizen
Patiënten ervaren nog regelmatig dat er dingen misgaan in ziekenhuizen. Dat blijkt uit een onderzoek van Patiëntenfederatie Nederland naar patiëntveiligheid onder 7860 respondenten uit ons Zorgpanel. Uit het onderzoek komt naar voren dat 25% van de mensen die de afgelopen twee jaar een ziekenhuis of kliniek bezocht meemaakte dat er (bijna) iets mis ging. Dat percentage is hoger dan in 2021, toen uit ons onderzoek bleek dat 21% van de respondenten ervaarde dat er (bijna) iets fout ging.
Medicatie toedienen die niet goed reageert op medicijnen die een patiënt al slikt. Antibiotica toedienen waar een patiënt allergisch voor is. Een slechte overdracht tussen zorgverleners waardoor essentiële medische informatie over een patiënt ontbreekt. Niet serieus ingaan op pijnklachten die een patiënt aangeeft, waardoor een diagnose te laat gesteld wordt. Dit zijn zomaar wat voorbeelden van fouten die de afgelopen twee jaar regelmatig ervaren werden door patiënten in Nederlandse ziekenhuizen en klinieken.
De door respondenten ervaren fouten in ziekenhuizen en klinieken vonden vooral plaats bij het stellen van een diagnose, het verstrekken van medicijnen en tijdens de behandeling. Bij 18% van de patiënten bij wie iets misging leidde de fout tot permanent lichamelijk letsel, bij 21% tot psychisch letsel. Onvoldoende communicatie met de patiënt (31%) en het slecht gebruiken van de medische informatie van de patiënt of er niet goed van op de hoogte zijn (23%) waren de door respondenten meest genoemde redenen waarom het mis ging.
Directeur-bestuurder Arthur Schellekens roept zorgaanbieders op extra stappen te zetten: “Waar mensen werken kunnen we nooit helemaal voorkomen dat er fouten worden gemaakt. En ik weet dat zorgverleners hun uiterste best doen om fouten te vermijden. Maar ik ben ervan overtuigd dat we heel veel fouten die uit ons onderzoek naar voren komen kunnen voorkomen door op een andere en betere manier met elkaar te werken.”
De afgelopen vier jaar nam Patiëntenfederatie Nederland deel aan het programma Tijd voor Verbinding dat als doel had om de (aandacht voor) patiëntveiligheid in ziekenhuizen te verbeteren. Patiëntenfederatie Nederland constateert dat er belangrijke stappen zijn gezet, maar ook dat er meer en blijvende aandacht in ziekenhuizen voor dit onderwerp nodig is om het aantal door patiënten ervaren fouten significant te verminderen.
Verbeter de communicatie en de gegevensuitwisseling in de zorg
Om dat te bereiken doen we net als na het onderzoek in 2021 opnieuw een oproep aan zorgaanbieders om beter naar patiënten te luisteren, beter te communiceren en meer samen te beslissen, want daar schort het volgens patiënten nog regelmatig aan. Ook moet de onderlinge communicatie tussen zorgverleners beter bij bijvoorbeeld een overdracht van een patiënt. Maar een andere grote slag valt te maken door de gegevensuitwisseling in de Nederlandse zorg te verbeteren. Schellekens: “Het gebeurt te vaak dat essentiële medische gegevens van patiënten niet op tijd of compleet beschikbaar zijn voor zorgverleners, zeker als het gaat om medicijngebruik, allergieën en in spoedsituaties. Ik vind dat onbestaanbaar in 2024.”
Naast het verbeteren en het beter op elkaar aan laten sluiten van verschillende systemen, zijn we er al langer voorstander van om het systeem van toestemming voor het uitwisselen van medische gegevens te veranderen. Nu mogen gegevens van patiënten niet uitgewisseld worden tussen zorgverleners, tenzij een patiënt daar specifiek toestemming voor geeft. Wij vinden dat dit moet worden omgedraaid: medische gegevens mogen op een veilige manier worden uitgewisseld, tenzij een patiënt daar bezwaar tegen maakt. Schellekens: “Veel patiënten weten nu niet dat ze toestemming moeten geven en gaan ervan uit dat zorgverleners altijd op de hoogte zijn van hun medische gegevens, bijvoorbeeld als ze op de spoedeisende hulp terechtkomen. Die mismatch leidt regelmatig tot medische fouten die te voorkomen zijn.”
-
pdf, 297 kBoktober 2024